Thứ Ba, 29 tháng 9, 2015
Chủ Nhật, 27 tháng 9, 2015
Thứ Hai, 14 tháng 9, 2015
Bệnh đau khớp cần chú ý những điều gì?
Đối với người thường xuyên phải chịu cảnh những cơn đau ở khớp hành hạ, họ mới thấm thía được bệnh này là như thế nào. Những người trẻ tuổi thường ít mắc các bệnh về xương khớp hơn người già vì xương khớp của họ đang phát triển và họ chưa trải qua quá trình thoái hóa tự nhiên của cơ thể. Vì đây là căn bệnh liên quan tới xương khớp nên không thể chữa một cách dứt điểm được, hầu như việc điều trị chính của căn bệnh này là tập trung làm giảm các cơn đau để giảm sự khó khăn trong vận động của bệnh nhân. Chính vì bệnh không thể chữa dứt khoát một cách tự nhiên nên các chuyên gia khuyên những ai mắc căn bệnh này nên chú ý một số vấn đề sau trong sinh hoạt hàng ngày để giảm tình trạng của bệnh xuống.
Một số lưu ý dành cho người mắc bệnh đau khớp
Đối với những người đau khớp do tai nạn hoặc do các bệnh về xương khớp gây ra thì không nên ra ngoài kho trời mưa lạnh, bởi chính lúc mưa lạnh là lúc độ ẩm không khí tăng cao nên làm tình trạng của bệnh trở nên nặng thêm. Đối với trường hợp bắt buộc phải ra ngoài lạnh, mưa thì nên chú ý giữ ấm đầy đủ cho cơ thể.
Nên ăn những thực phẩm có chứa nhiều chất canxi giúp xương khớp chắc khỏe, bạn nên chú ý tới một số thực phẩm bổ xung nhiều vitamin tốt cho sức khỏe như rau, củ, quả …Ngoài ra bệnh nhân nên uống đủ lượng lượng cần thiết cho cơ thể mỗi ngày, đối với bệnh đau khớp do thoái hóa thì nên uống nhiều nước để bổ xung dịch nhờn trong cơ thể một cách đầy đủ.
Khi mắc bệnh đau khớp tốt nhất không nên vận động quá mạnh, hoặc khuân vác các vật nặng vì tình trạng có thể nặng lên khi bạn làm việc quá sức.
Khi xuất hiện hiện tượng đau khớp sảy ra trên cơ thể cách tốt nhất là bệnh nhân nên tới trung tâm chuyên khoa xương khớp để các bác sĩ chuẩn đoán chính xác nguyên nhân gây bệnh, để có phương pháp can thiệp sớm tránh các tình trạng bệnh gây ra những biến chứng khôn lường như bị dính khớp, biến dạng khớp, nặng hơn là biến dạng khớp hoặc gặp phải căn bệnh hiếm gặp đó là ung thư xương….vì căn bệnh khó lường nên bệnh nhân không được chủ quan với bệnh tình của mình. Dù chỉ là những cơn đau nhỏ nhưng hậu quả vô cùng lớn nếu như không được điều trị sớm.
TRỊ ĐAU KHỚP GỐI BẰNG BÀI THUỐC DÂN GIAN
Một số người đặc biệt là những người có tuổi thường gặp phải tình trạng đau nhức xương khớp thường xuyên. Những cơn đau làm họ khó khăn hơn trong khi vận động nhiều khi người bệnh không thể vận động được. Việc điều trị cũng không phải dễ dàng vì tâm lí họ thường sợ dùng thuốc tây y vì thuốc có thể để lại nhiều tác dụng phụ không tốt. Bệnh đau khớp gối thường là do thoái hóa tự nhiên của xương khớp gây nên, thế nên hầu như việc điều trị bệnh là tập trung vào điều trị giảm các triệu chứng mà bệnh mang lại, thường về lâu về dài nên người bệnh thường chú ý tới các phương pháp tự nhiên giúp giảm các cơn đau do bệnh gây ra thay bằng việc dùng thuốc điều trị.
Bài thuốc tự nhiên chữa bệnh xương khớp
Một số bài thuốc từ cây tự nhiên điều trị đau xương khớp hiệu quả
1. Ngải cứu
Cây ngải cứu được dân gian ta sử dụng để điều trị bệnh trên cơ thể. Và sau đây bạn sẽ biết thêm về một công dụng nữa của ngải cứu đó là chữa đau nhức xương khớp rất hiệu quả.
Bài thuốc tự nhiên chữa bệnh xương khớp
Cách làm như sau: Lấy lá ngải cứu trắng rửa sạch, cho lẫn muối vào rồi đổ nước nóng lên, sau đó đắp vào khớp. Khi khớp bị sưng, đắp ngải cứu muối ấm sẽ làm cơn đau giảm đi, khớp bớt sưng hơn.
Còn có thể dùng để phòng ngừa bệnh xương khớp đối với những người có nguy cơ cao mắc bệnh đau xương khớp như người già, hoặc người béo phì, những người từng bị tổn thương xương khớp nặng…
2. Gừng củ
Gừng được biết đến là một loại gia vị không thể thiếu trong một số món ăn đặc trưng của người việt, ngoài ra gừng còn được sử dụng để điều trị một số bệnh rất hiệu quả trong dân gian, trong đó có bệnh xương khớp.
Bài thuốc tự nhiên chữa bệnh xương khớp
Mỗi ngày, tốt nhất ngâm chân một lần vào thời gian thuận lợi, ngâm từ 15-30 phút. Nước muối ấm và gừng cũng có tác dụng làm dịu cơn đau, phòng bệnh đau khớp cổ chân. Ngâm chân bằng nước ấm hằng ngày vào buổi tối không chỉ có lợi cho chân mà còn giúp phòng ngừa nhiều bệnh cho toàn thân.
3. Lá lốt
Dùng 5-10g lá lốt phơi khô (15-30g lá tươi), sắc 2 bát nước còn ½ bát, uống trong ngày. Uống khi thuốc còn ấm, nên uống sau bữa ăn tối. Mỗi liệu trình điều trị 10 ngày. Hoặc lá lốt và rễ các cây bưởi bung, vòi voi, cỏ xước, mỗi vị 30g, tất cả đều dùng tươi thái mỏng, sao vàng, sắc với 600ml nước, còn 200ml chia 3 lần uống trong ngày. Uống liên tục trong 7 ngày.
>>> BỆNH XOANG , TRIỆU CỨNG VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ
>>> CÂY ĐINH LĂNG TRỊ XƯƠNG KHỚP
>>> BỆNH XOANG , TRIỆU CỨNG VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ
>>> CÂY ĐINH LĂNG TRỊ XƯƠNG KHỚP
CÔNG DỤNG CỦA CÂY ĐINH LĂNG ĐỐI VỚI CÁC BỆNH XƯƠNG KHỚP
Cây đinh lăng là loại cây quen thuộc trong đời sống của chúng ta. Nhiều vùng nông thôn còn trồng cây dinh lăng làm hàng rào. Nhiều người đã biết dùng lá đinh năng đẽ nấu gà tẩm bổ. Công dụng của cây đinh lăng đã được nhiều người biết đến. Nó được ví như cây sâm của Việt Nam. Trong đông y cây đinh lăng cũng góp mặt trong nhiều bài thuốc trong đó có các bài thuốc để trị bệnh xương khớp hiệu quả. Cùng tìm hiểu tác dụng của cây đinh lăng đối với căn bệnh này qua bài viết sau đây.
Cây đinh lăng được ví như một loại nhân sâm của người Việt bởi nó có rất nhiều dược chất quý và thành phần tương tự với nhân sâm.
Nghiên cứu bột rễ Đinh lăng lá nhỏ đã phát hiện thấy nó rất giống sâm. Bột này chứa 20 axit amin, trong đó có một số axit amin cơ thể người không thể tổng hợp được, vitamin nhóm B và các nguyên tố vi lượng. Nghiên cứu về độc tính, người ta thấy Đinh Lăng lá nhỏ nước ta ít độc hơn so với Nhân sâm Triều Tiên và sâm Liên Xô Eleutherococcus
Tất cả các bộ phận của cây đinh lăng đều có thể chế biến thành thuốc. Từ thân cành lá cho đến toàn bộ rễ và vỏ cây (đã trồng được 3 năm).
Bài thuốc chữa bệnh đau lưng từ cây đinh lăng– Chữa sưng đau cơ khớp, vết thương: Lấy 40gam lá tươi giã nhuyễn, đắp vết thương hay chỗ sưng đau.
– Chữa đau lưng mỏi gối (chữa cả tê thấp): Dùng thân cành đinh lăng 20 – 30g, sắc lấy nước chia 3 lần uống trong ngày. Có thể phối hợp cả rễ cây xấu hổ, cúc tần và cam thảo dây.
– Chữa đau nhức lưng, gối, hoặc tê nhức chân tay, phong thấp: 20-30gr thân cành sắc lấy nước uống. Có thể phối hợp chung với Lá lốt, Cúc tần, Bưởi bung, rễ Mắc cở, mỗi loại 10gr, sắc trong 600ml, cô còn khoảng 300ml uống 2-3 lần trong ngày, uống vài lần là bớt đau. Hoặc bài thuốc gồm rễ Đinh lăng 12g; Cối xay, Hà thủ ô, Huyết rồng, Cỏ xước, Thiên niên kiện tất cả 8gr, Vỏ quít, Quế chi 4gr, cho vào 600ml nước sắc còn 250ml, khi sắp nhắc khỏi bếp thì hãy cho vị Quế chi vào. Chia làm 2 lần uống trong ngày. Uống khi thuốc còn nóng.
Đây là một trong những bài thuốc từ cây đinh lăng mà đông y hay sử dụng để chữa đau lưng rất có hiệu quả. Ngoài ra cây đinh lăng còn chữa được một số bệnh khác như thông tia sữa tắc, phòng chống co giật ở trẻ em…
Phát hiện thêm 2 giống gừng mới ở Quảng Ngãi
Các nhà nghiên cứu Việt Nam cùng đồng nghiệp quốc tế vừa phát hiện hai loài gừng mới có hoa khá đẹp tại huyện Nghĩa Hành, tỉnh Quảng Ngãi.
Newmania serpens N. S. Lý & Skornick và N. orthostachys N. S. Lý & Skornick là tên của hai loài gừng do các nhà khoa học thuộc Viện Sinh học Nhiệt đới Việt Nam, Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Na Uy, Vườn Thực vật Singapore, Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Anh phát hiện dưới những tán rừng bán thường xanh của cây họ Dầu ở huyện Nghĩa Hành, Quảng Ngãi.
Loài gừng Newmania serpens
Hai loài này thuộc giống gừng Newmania N. S. Lý & Skornick. Đặc điểm chung của chúng là thân giả khá yếu, hoa màu trắng tía, mọc từ thân rễ ngang mặt đất. Loài Newmania serpens có dạng thân bẹ yếu, độ cao cao tối đa có thể đến 100 cm, thường mang 10-15 lá, phiến lá mỏng, hình elip hẹp, gân lá nổi rất rõ, phát hoa thưa, yếu, mọc bò trường trên mặt đất, cánh môi màu tím với vệt đỏ tươi và các sọc trắng ở đáy và giữa phiến.
Loài gừng Newmania orthostachys
Ngược lạị, loài Newmania orthostachys có thân bẹ khỏe hơn, chiều cao 60-80 cm, mang 5-8 lá, phiến lá dày, hình trứng ngược elip, gân lá khó thấy, phát hoa bó chặt và mọc thẳng, cánh môi màu tím với các sọc trắng ở đáy và giữa môi.
Ngược lạị, loài Newmania orthostachys có thân bẹ khỏe hơn, chiều cao 60-80 cm, mang 5-8 lá, phiến lá dày, hình trứng ngược elip, gân lá khó thấy, phát hoa bó chặt và mọc thẳng, cánh môi màu tím với các sọc trắng ở đáy và giữa môi.
Phát hiện của nhóm chuyên gia được đăng trên tạp chí chuyên ngành Taxon do Hiệp hội Phân loại Quốc tế xuất bản.Gừng là một họ thảo mộc sống lâu năm, có thân rễ bò ngang hoặc củ, bao gồm 47 chi và khoảng trên 1.000 loài. Từ xa xưa con người đã dùng gừng để làm cây cảnh, gia vị và thảo dược. Nghệ, riềng, gừng, đậu khấu, sa nhân là các thành viên quan trọng nhất trong họ Gừng.
>>> BIA VÀ BỆNH GÚT
>>> BỆNH VIÊM XOANG LAY NHIỄM QUA ĐƯỜNG NÀO
>>> CÂY GỪNG TRỊ HAC XI HƠI HIỆU QUẢ NHẤT
>>> BIA VÀ BỆNH GÚT
>>> BỆNH VIÊM XOANG LAY NHIỄM QUA ĐƯỜNG NÀO
>>> CÂY GỪNG TRỊ HAC XI HƠI HIỆU QUẢ NHẤT
6 BÍ KIẾP GIÚP QUÝ ÔNG SÔNG LÂU
Theo các nghiên cứu, tỷ lệ tử vong ở nam giới cao hơn bởi vì họ dễ bị tổn thương tâm lý hơn. Thông thường đàn ông hay bỏ qua những lời khuyên của bác sĩ, không tìm kiểm sự trợ giúp y tế. Nếu thực hiện các nguyên tắc sau đây, nam giới có thể kéo dài cuộc sống của mình.
Luôn trung thực với bác sĩ
Phụ nữ sẵn sàng nói chuyện trực tiếp về sức khỏe của mình với bác sĩ. Còn với đàn ông, việc này lại rất khó khăn. Việc đề cập tới các triệu chứng là rất cần thiết, bởi vì đó có thể là dấu hiệu của một bệnh nghiêm trọng. Chẳng hạn, dương vật không cương cứng được ở nam giới là vấn đề nhạy cảm, nhưng nó có thể liên quan đến bệnh tiểu đường và bệnh tim. Đàn ông cũng cần thường xuyên kiểm tra tinh hoàn để điều trị kịp thời ung thư tuyến tiền liệt – một căn bệnh phổ biến ở nam giới.
Phụ nữ sẵn sàng nói chuyện trực tiếp về sức khỏe của mình với bác sĩ. Còn với đàn ông, việc này lại rất khó khăn. Việc đề cập tới các triệu chứng là rất cần thiết, bởi vì đó có thể là dấu hiệu của một bệnh nghiêm trọng. Chẳng hạn, dương vật không cương cứng được ở nam giới là vấn đề nhạy cảm, nhưng nó có thể liên quan đến bệnh tiểu đường và bệnh tim. Đàn ông cũng cần thường xuyên kiểm tra tinh hoàn để điều trị kịp thời ung thư tuyến tiền liệt – một căn bệnh phổ biến ở nam giới.
Bảo vệ hệ miễn dịch
Hệ miễn dịch của nam giới không mạnh như ở phụ nữ. Thống kê cho thấy đàn ông chết nhiều hơn khi mắc 7 trong số 10 bệnh nhiễm trùng phổ biến nhất, đặc biệt là bệnh lao và bệnh lây truyền qua đường tình dục. Đàn ông cũng có xu hướng ít khi tiêm phòng bệnh và không hề quan tâm đến chế độ dinh dưỡng, ăn uống thất thường và chỉ ăn những gì họ thích.
Hệ miễn dịch của nam giới không mạnh như ở phụ nữ. Thống kê cho thấy đàn ông chết nhiều hơn khi mắc 7 trong số 10 bệnh nhiễm trùng phổ biến nhất, đặc biệt là bệnh lao và bệnh lây truyền qua đường tình dục. Đàn ông cũng có xu hướng ít khi tiêm phòng bệnh và không hề quan tâm đến chế độ dinh dưỡng, ăn uống thất thường và chỉ ăn những gì họ thích.
Kiểm tra mức testosterone
Sau 30 tuổi, mức testosterone ở nam giới bắt đầu giảm khoảng 1% mỗi năm. Giảm mức độ testosterone có thể dẫn tới việc giảm sức sống, giảm khối lượng cơ, giảm khả năng hoạt động về thể chất, bộ nhớ và khả năng tập bí quyết trung kém, giảm ham muốn tình dục. Tất cả điều này có thể dẫn đến trầm cảm, rất có hại đến sức khoẻ của nam giới, làm tăng nguy cơ bệnh tim mạch vành. Những người bệnh tiểu đường có nguy cơ cao giảm testosterone.
Sau 30 tuổi, mức testosterone ở nam giới bắt đầu giảm khoảng 1% mỗi năm. Giảm mức độ testosterone có thể dẫn tới việc giảm sức sống, giảm khối lượng cơ, giảm khả năng hoạt động về thể chất, bộ nhớ và khả năng tập bí quyết trung kém, giảm ham muốn tình dục. Tất cả điều này có thể dẫn đến trầm cảm, rất có hại đến sức khoẻ của nam giới, làm tăng nguy cơ bệnh tim mạch vành. Những người bệnh tiểu đường có nguy cơ cao giảm testosterone.
Đừng một mình chiến đấu với trầm cảm
Trầm cảm đối với đàn ông nguy hiểm hơn vẫn tưởng, bởi vì triệu chứng của nó không phải lúc nào cũng rõ ràng. Khi một người phụ nữ suy nhược thần kinh, có nhiều người sẽ biết về bệnh tình này, còn đàn ông thường muốn che giấu đến cùng. Một số tìm giải pháp bằng cách uống rượu, một số xem tivi, lướt web, số khác chạy theo các cuộc phiêu lưu tình dục… Tìm đến một nhà tâm lý học là phương pháp cuối cùng của họ để chống lại trầm cảm. Cách sống này là mối đe dọa trực tiếp đối với sức khoẻ.
Trầm cảm đối với đàn ông nguy hiểm hơn vẫn tưởng, bởi vì triệu chứng của nó không phải lúc nào cũng rõ ràng. Khi một người phụ nữ suy nhược thần kinh, có nhiều người sẽ biết về bệnh tình này, còn đàn ông thường muốn che giấu đến cùng. Một số tìm giải pháp bằng cách uống rượu, một số xem tivi, lướt web, số khác chạy theo các cuộc phiêu lưu tình dục… Tìm đến một nhà tâm lý học là phương pháp cuối cùng của họ để chống lại trầm cảm. Cách sống này là mối đe dọa trực tiếp đối với sức khoẻ.
Giai đoạn khó khăn trong cuộc sống của người đàn ông là khi hàm lượng testosterone giảm. Giai đoạn này giống như thời kỳ mãn kinh ở phụ nữ. Vào những lúc như vậy, hầu hết nam giới có xu hướng trầm cảm nghiêm trọng.
Luôn kiểm soát nguy cơ bệnh tim mạch
Ngay cả những đang ở độ sung sức, đàn ông cũng nên chú ý tới bệnh này. Sau tuổi 35, nam giới nên tham khảo với bác sĩ để đánh giá những nguy cơ của bệnh. Hãy nhớ lại xem có ai trong số những người đàn ông thân thích của bạn đã chết vì bệnh tim ở tuổi 60. Tìm hiểu mức độ cholesterol của bạn và theo dõi nó. Bạn có từng ngất xỉu, mất ý thức và khó thở? Đôi khi chúng ta coi thường tầm quan trọng của các tín hiệu này, mà đúng ra phải lập tức thông báo cho bác sĩ.
Luôn kiểm soát nguy cơ bệnh tim mạch
Ngay cả những đang ở độ sung sức, đàn ông cũng nên chú ý tới bệnh này. Sau tuổi 35, nam giới nên tham khảo với bác sĩ để đánh giá những nguy cơ của bệnh. Hãy nhớ lại xem có ai trong số những người đàn ông thân thích của bạn đã chết vì bệnh tim ở tuổi 60. Tìm hiểu mức độ cholesterol của bạn và theo dõi nó. Bạn có từng ngất xỉu, mất ý thức và khó thở? Đôi khi chúng ta coi thường tầm quan trọng của các tín hiệu này, mà đúng ra phải lập tức thông báo cho bác sĩ.
Ở mức độ gen, đàn ông dễ bị tổn thương hơn phụ nữ. Các nội tiết tố nữ estrogen cung cấp cho phụ nữ khả năng bảo vệ bổ sung mà đàn ông không có. Vì vậy, đàn ông phải kiểm soát các triệu chứng của bệnh tim mạch vành từ sau tuổi 35. Nếu có tiền sử gia đình mắc bệnh, cần sự tư vấn của bác sĩ từ lúc 30 tuổi và thực hiện các biện pháp phòng ngừa theo sự chỉ dẫn của bác sĩ.
Không nên bất cẩn như thiếu niên
Thiếu thận trọng là tính chất, lối sống của thanh thiếu niên làm cho họ dễ bị tai nạn và thậm chí là chết một cách vô lý. Đàn ông thường giữ lại tính trẻ con của mình, không như phụ nữ biết xử sự lý trí sớm hơn nam giới.
Thiếu thận trọng là tính chất, lối sống của thanh thiếu niên làm cho họ dễ bị tai nạn và thậm chí là chết một cách vô lý. Đàn ông thường giữ lại tính trẻ con của mình, không như phụ nữ biết xử sự lý trí sớm hơn nam giới.
UỐNG BÔNG ATISO MỖI NGÀY GIẢM MỠ TRONG MÁU
Nếu tìm một loại thuốc có tác dụng kép, vừa công phá bệnh nguyên vừa bảo vệ tế bào trên cùng cơ quan nội tạng thì atisô là thí dụ điển hình.Trước hết là tác dụng lợi mật. Nhờ atisô, mật chẳng những được bài tiết nhiều hơn trong gan mà đồng thời còn thoát xuống túi mật mau hơn bình thường. Chất độc trong gan, nhờ đó, qua túi mật rồi xuống ruột non nên không kịp phá hoại lá gan. Nhờ vậy mà gan hóa giải đủ loại độc tố, từ phụ gia trong thực phẩm công nghệ cho đến hóa chất trong nông nghiệp hay cồn trong rượu, bia.
Người phải làm việc trong môi trường ô nhiễm, kẻ khó từ chối ly rượu vì chuyện làm ăn, vẫn có thể góp phần bảo vệ lá gan nếu biết cách kết hợp atisô thường xuyên trong bữa cơm hằng ngày.
Hơn thế nữa, tình trạng ứ mật trong gan là đòn bẩy cho sỏi túi mật. Đã vậy, mật ứ trong gan nào chịu nằm yên! Dưới tác dụng phân hủy của mật, tế bào gan khó mà giữ nguyên cấu trúc. Viêm gan do ứ mật đúng là điều đáng tiếc khi biện pháp phòng ngừa có khó gì đâu với những chén trà atisô sau bữa cơm nhiều thịt mỡ.
Nhiều người ắt hẳn sẽ để ý nhiều hơn đến atisô khi đi chợ, nếu được thông tin rõ hơn về các nhân tố có thể gây ứ mật như bệnh túi mật, viêm gan, nghiện rượu, bệnh nội tiết (cường tuyến giáp, tiểu đường…), thai kỳ, cũng như do phản ứng phụ của thuốc kháng viêm, giảm đau, trị thấp khớp, ngừa thai, nội tiết tố, an thần, kháng sinh…
Không chỉ có thế, atisô còn là phương tiện hiệu quả để cải thiện tiêu hóa, chống biếng ăn và điều trị đau bụng trong “hội chứng đường ruột quá nhạy cảm”. Người càng căng thẳng vì công việc càng nên nhớ đến atisô, nếu muốn tránh cảnh ngồi không yên. Với người cao tuổi, atisô là vị thuốc nhuận trường lý tưởng vì không chỉ hòa hoãn về tác dụng mà quan trọng hơn nữa là còn an toàn khi dùng lâu dài.
Không dừng lại trên đường tiêu hóa, atisô giúp hạ mỡ trong máu thông qua cơ chế tác dụng kép. Một mặt, atisô ức chế tiến trình tổng hợp cholesterol, mặt khác, atisô thúc đẩy phản ứng phân hủy cholesterol. Kiểm soát đầu vào, đẩy mạnh đầu ra, đâu còn biện pháp nào khéo hơn để chống tình trạng tồn kho?
Thêm một điểm nhiều người hay quên là đừng dùng atisô theo kiểu “xuân thu nhị kỳ” mà phải dùng nhiều ngày liên tục, mỗi ngày ít nhất hai lần, tối thiểu một tuần. Với người muốn phòng bệnh gan, không thể chỉ chọn hoặc công hay thủ mà phải hai mặt giáp công.
Đó là lý do dễ hiểu tại sao atisô có mặt trong y học dân gian trên khắp địa cầu chứ không riêng gì ở Việt Nam ta.
NHỮNG NGƯỜI BỊ GAN , CẤM ĂN GỪNG
Gừng sống còn tươi mới có tác dụng tán hàn, chống nôn, trừ cảm mạo phong hàn, đồng thời giải trừ được trúng độc do ăn một số cá tươi, cua và các vị thuốc Bán hạ, Nam tinh. Gừng không thì có thể phòng và trị được các chứng bệnh như bị kiết lî, bị miệng nôn tron tháo, bị ho suyễn khi uống lạnh v.v… là vị thuốc tốt trong phòng bệnh chữa bệnh được sử dụng rộng rãi trong dân gian cũng gián tiếp có tác dụng kéo dài tuổi thọ.
Có một số học giả của Trung Quốc còn cho rằng ăn gừng sống thường xuyên rất có lợi cho việc phòng chữa sỏi mật. Các học giả đó cho rằng sỏi mật là bệnh đa phát, hiện nay ngoài điều trị bằng phẫu thuật, còn chưa có một thuốc đặc trị có hiệu quả. Nếu tìm ra được phương pháp chữa trị bằng thức ăn để đề phòng và giảm bớt được sự phát sinh sỏi mật thì đó là điều ước mơ thiết tha của loài người hiện nay.
Các học giả về bệnh lý cho rằng nguyên nhân hình thành sỏi mật rất phức tạp, nhưng trong đó có khả năng liên quan đến biến đổi bệnh lý là ở niêm mạc túi mật phóng ra quá nhiều chất Prostaglandin (PG). Chất Prostaglandin này có thể làm cho hàm lượng chất Mucoprotein (mucin) trong nước mật tăng lên nhiều, mà Mucoprotein là một chất thúc đẩy hình thành hạt không chỉ làm tăng độ đặc dính của nước mật, mà còn làm cho cholesterol ở trạng thái bão hòa hình thành sỏi.
Các học giả Nhật Bản, qua nghiên cứu phát hiện thành phần các chất có trong vị cay đắng của gừng tươi như 6 – Zingiberol, Methadone (Amidon), Ginger oil và 4 chất khác phân tách ra được, đều có tác dụng ức chế hợp thành Prostaglana. Dầu bốc hơi (Volatilization oil) của gừng thì có tác dụng lợi mật rất mạnh. Do đó có thể thấy thường xuyên ăn hàng ngày chút gừng tươi sống và những thức ăn có gừng, có thể đề phòng được sự hình thành sỏi mật, ăn nhiều gừng có thể hạn chế sỏi mật tăng nhiều, lớn nhanh.
Gừng tươi ngoài việc làm gia vị trong chế biến các món ăn còn có thể làm bánh, mứt kẹo. Đem rửa sạch gừng tươi, phơi khô thái thành lát mỏng, ngâm vào với đường, mỗi ngày ngậm từ 2 – 3 lần, mỗi lần từ 3 – 5 lát.
Cũng như hành tỏi, gừng còn có tác dụng diệt trực khuẩn lị (Shigella dysenteriac), cho nên ăn thường xuyên gừng có thể phòng chữa được lî.
Chú ý: Đối với những người bị bệnh gan, tuyệt đối cấm ăn gừng.
Bài thuốc Trung y phòng chữa bệnh bằng gừng
1. Gừng tươi 30gr đem rửa sạch, sau khi giã nhỏ, cho thêm chút nước vào đun sôi kỹ, để nước gừng còn ấm sẽ lấy khăn mặt khô sạch nhúng vào đó, vắt sơ sơ khăn rồi rửa và lau chùi khắp người, nhất là rửa và lau chùi nhiều ở bộ phận bụng ngực.
Gừng tươi tính ôn nhiệt, có tác dụng rất tốt đối với bệnh về đường ruột. Tắm rửa, lau người bằng nước đun nói trên vừa có thể trừ được hàn, thấp, lại có thể cải thiện được tuần hoàn huyết dịch, tăng cường sức chống bệnh, giúp ích cho việc phục hồi sức khỏe sau khi bị bệnh lị vi khuẩn mạn tính.
2. Lấy gừng tươi rửa sạch, thái mỏng 9gr và phụ tử 9gr, đem rang sơ qua, hành 300gr, muối 250gr. Nghiền vụn gừng và Phụ tử rang, đắp lên rốn, ngoài băng giữ cố định. Lại lấy muối, hành cho vào nồi rang nóng, cho vào trong túi vải sạch đem là, chườm lên trên đó. Gừng và Phụ tử đã rang đều là vị thuốc có tính ôn nhiệt tốt, dùng để đắp lên rốn, sau đó lại dùng túi hành và muối đã rang để là, chườm, có thể phát huy được tác dụng làm ấm tỳ thận, dẫn khí lưu thông và giảm đau.
CÂY GỪNG TRỊ BỆNH HẮC XỈ HƠI HIỆU QUẢ NHẤT
Những người có bệnh viêm mũi dị ứng hoặc dị ứng thời tiết, thường bị hắt hơi rất dữ dội (cả 4 mùa) khi bị lạnh đột ngột. Hắt hơi nguy hiểm nhất là khi ăn, vì thức ăn có thể chui vào đường thở gây sặc. Trong bữa tiệc, hắt hơi có thể làm phiền người khác do thức ăn bắn ra dính vào quần áo của họ.
Nếu dùng các loại tân dược chống dị ứng, loại tác dụng nhanh nhất là cetirizin, sau khi uống thuốc 30 phút mới có tác dụng (loratadin 90 phút, fexofenadin 120 phút, chlopheniramin maleat 150 phút mới có tác dụng).
Trong trường hợp này, cho người bệnh “nhai ngấu nghiến” 1 miếng gừngtươi (khoảng 3 – 5g) rồi nuốt. Các hoạt chất bay hơi của gừng tươi có tác dụng kháng histamin tức thì, sẽ cắt cơn hắt hơi. Sau đó người bệnh đi rửa tay, rửa miệng, rồi tiếp tục bữa ăn. (Gừng tươi là thức ăn quen thuộc nên không ảnh hưởng đến mùi vị các món ăn như các loại tân dược chống dị ứng).
Ưu điểm của miếng gừng tươi: tác dụng cắt cơn hắt hơi rất nhanh (gấp 15 lần so với cetirizin, 60 lần so với fexofenadin); an toàn cho người bệnh, do không có tác dụng phụ (khô miệng, chóng mặt, nhức đầu mệt mỏi) như các loại tân dược chống dị ứng kể trên; giá lại cực rẻ (200 lần so với cetirizin, 900 lần so với fexofenadin).
Nhược điểm của gừng tươi: một số người chưa quen dùng vì sợ cay, những người này phải “dũng cảm lắm” mới dám nhai ngấu nghiến miếng gừng.
Để phòng thân, người có chứng “dị ứng thời tiết” khi ra khỏi nhà nên đem theo mấy lát gừng vàng đã cạo sạch vỏ để sử dụng khi cần.
>>> CÂY GỪNG TRỊ UNG THƯ VÀ DI CĂN
>>> CÂY GỪNG TRỊ UNG THƯ VÀ DI CĂN
CÂY GỪNG CÓ TÁC DỤNG TRỊ UNG THƯ VÀ DI CĂN
Gừng là một loại gia vị nấu ăn không thể thiếu. Nó không chỉ giảm bớt mùi của thực phẩm mà còn giảm bớt nhiều thành phần có hại tiềm tàng trong thực phẩm. Gừng chứa đựng cả hai giá trị dinh dưỡng và y tế, vừa là thuốc vừa là nguyên liệu cho nhiều món ăn ngon miệng hơn.
Nghiên cứu khoa học hiện đại cho thấy gừng có thành phần hóa học phức tạp chứa zingiberene, phellandrene, xeton, gừng, citral, dầu thơm, capsaicin, diphenyl-heptan… nhiều loại vật liệu, làm cho nó đa năng hoạt động sinh học .
Chống oxy hóa, ức chế khối u
Gừng chứa các hợp chất cấu trúc diphenyl heptan, một chất chống oxy hóa mạnh mẽ. Nhờ đó, trà gừng nói riêng và các món có chứa gừng rất có lợi cho sức khỏe trong việc chống lại hiệu ứng phá huỷ tế bào bởi các gốc tự do, thủ phạm gây nhiều bệnh nan y trong đó có cả bệnh ung thư, tim mạch và đột quỵ.
Qua nhiều nghiên cứu các nhà khoa học phát hiện thấy, trong gừng có chứa nhiều hợp chất pararadol và gingerol, có tác dụng tiêu diệt tế bào ung thư, hạn chế khối u di căn sang các tế bào, mô và bộ phận khoẻ mạnh khác. Ăn gừng còn có tác dụng chống lão hóa, người già ăn gừng trong ngoài đều hồng hào, khỏe mạnh.
Kích thích sự thèm ăn
Trong mùa hè nóng bức, dịch vị dạ dày giảm, do đó ảnh hưởng đến sự thèm ăn. Trước bữa ăn, nếu ăn một vài lát gừng, sẽ có tác dụng kích thích nước bọt, tăng tiết dịch và nhu động dạ dày, nhờ đó tăng cảm giác ngon miệng. Điều này cũng là lý giải cho câu nói “Mùa đông ăn củ cải, mùa hè ăn gừng”.
Các học giả Nhật Bản, qua nghiên cứu phát hiện thấy trong vị cay đắng của gừng tươi có các phức hợp như 6 – Zingiberol, Methadone (Amidon), Ginger oil và 4 chất khác phân tách ra được, đều có tác dụng ức chế hợp thành Prostaglana và tác dụng lợi mật rất mạnh. Do đó có thể thấy thường xuyên ăn hàng ngày chút gừng tươi sống và những thức ăn có gừng, có thể đề phòng được sự hình thành sỏi mật, ăn nhiều gừng có thể hạn chế sỏi mật tăng nhiều, lớn nhanh.
Trị say nắng, làm mát, giảm mệt mỏi
Trị say nắng, làm mát, giảm mệt mỏi
Khi thời tiết giao mùa, uống một cốc trà gừng có tác dụng rất tốt cho sức khoẻ. Nếu uống đều đặn 2 đến 4 tách trà pha gừng tươi sẽ có tác dụng giúp xoang thông suốt, long đờm, hạn chế chất nhờn gây tắc nghẽn đường khí thở. Gừng có tác dụng kháng virút và kháng khuẩn nên có lợi cho đường hô hấp. Ngoài ra những người loét miệng nếu kiên trì uống trà gừng sẽ có tác dụng giảm và khỏi bệnh.
Khử trùng khử độc
Nghiên cứu khoa học đã tìm thấy rằng gừng đóng vai trò nhất định giống như thuốc kháng sinh tự nhiên. Trong những ngày hè nóng nực, thức ăn dễ bị nhiễm khuẩn, tăng trưởng và sinh sản có khả năng gây ra viêm dạ dày ruột cấp tính.
Việc ăn hay uống gừng trong khoảng thời gian này đóng một vai trò quan trọng trong công tác phòng chống và điều trị. Chiết xuất gừng có tác động đáng kể tới sự ức chế nấm và tiêu diệt Trichomonas vaginalis, điều trị nhiều chứng đau khác nhau. Ngoài ra, nước ép gừng còn có công dụng hiệu quả trong điều trị hôi miệng và bệnh nha chu.
Việc ăn hay uống gừng trong khoảng thời gian này đóng một vai trò quan trọng trong công tác phòng chống và điều trị. Chiết xuất gừng có tác động đáng kể tới sự ức chế nấm và tiêu diệt Trichomonas vaginalis, điều trị nhiều chứng đau khác nhau. Ngoài ra, nước ép gừng còn có công dụng hiệu quả trong điều trị hôi miệng và bệnh nha chu.
Chống say tàu xe, buồn nôn và ói mửa
Mùa hè là mùa du lịch, di chuyển và của nhiều cuộc hành trình. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng bột gừng có tác dụng rõ rệt trong việc giảm các triệu chứng say tàu xe, nhức đầu, chóng mặt, buồn nôn, nôn mửa, tỷ lệ hiệu quả đến 90%, và còn kéo dài trong suốt 4 giờ sau đó hoặc nhiều hơn.
Nhai dập rồi ngậm 1 – 2 lát gừng tươi có tác dụng chống nôn do thai nghén, say tàu xe, do tác dụng phụ của các loại thuốc hóa trị liệu chống ung thư, thuốc gây mê trong phẫu thuật, rất hiệu quả và an toàn.
Nhai dập rồi ngậm 1 – 2 lát gừng tươi có tác dụng chống nôn do thai nghén, say tàu xe, do tác dụng phụ của các loại thuốc hóa trị liệu chống ung thư, thuốc gây mê trong phẫu thuật, rất hiệu quả và an toàn.
Chữa bệnh tiêu chảy ở trẻ nhỏ
Tạp chí Nông nghiệp & Hóa thực phẩm của Mỹ số ra mới đây đăng tải nghiên cứu của các chuyên gia Đài Loan cho hay gừng có tác dụng rất tuyệt vời trong việc điều trị bệnh tiêu chảy ở trẻ nhỏ do khuẩn gây ra. Đây là căn bệnh có mức tử vong rất cao ở các nước đang phát triển. Trong nghiên cứu, người ta đã dùng nước chiết xuất từ gừng để chữa bệnh tiêu chảy cho chuột, dịch chiết xuất này có tác dụng rất tốt trong việc ức chế chất độc gây bệnh tiêu chảy do khuẩn Escherichia Coli (E.coli) gây ra.
Đặc biệt các nhà khoa học đã phát hiện thấy zingerme, một hợp chất có trong gừng có tác dụng rất tích cực trong việc tấn công lại khuẩn Ecoli. Với việc phát hiện thấy tác dụng to lớn này của củ gừng trong tương lai người ta sẽ ứng dụng để sản xuất các loại thuốc mới chữa bệnh tiêu chảy, vừa rẻ tiền, đơn giản lại có công năng tác dụng cao.
>>> HỆ TUẦN HOÀN , NGUỒN GỐC CỦA SỰ SỐNG
>>> XÔNG HƠI GIẢM NGUY CƠ CHO TĨNH MẠCH
>>> HỆ TUẦN HOÀN , NGUỒN GỐC CỦA SỰ SỐNG
>>> XÔNG HƠI GIẢM NGUY CƠ CHO TĨNH MẠCH
Thứ Bảy, 12 tháng 9, 2015
BỆNH VIÊM XOANG LÂY NHIỄM QUA ĐƯỜNG NÀO
21:34
No comments
Bệnh viêm xoang là một bệnh lý liên quan tới đường hô hấp, tuy không đe dọa trực tiếp tới sức khỏe của người mắc phải, nhưng khi mắc phải căn bệnh này thường là mãn tính kéo dài ảnh hưởng rất lớn tới cuộc sống, sinh hoạt hàng ngày của bệnh nhân vì những biểu hiện của bệnh ra bên ngoài thường rất khó chịu, không chỉ với bản thân mà còn gây khó chịu tới những người xung quanh. Đây là một trong những căn bệnh khó chữa dứt điểm, nhiều người có thể phải sống chung với với bệnh cả đời. Tuy nhiên ngỡ như chỉ làm phiền cuộc sống của bệnh nhân thôi thì không đáng nói, nhưng nếu như chúng trở nên nặng và gây ra những biến chứng gây ra các bệnh nguy hiểm tới tính mạng thì đây là một điều mà ít ai nghĩ tới.
Vậy nên mỗi người nên có kiến thức đúng đắn về bệnh này để có thể tự chăm sóc bản thân mình tránh gặp phải căn bệnh này. Nhiều người luôn có một thắc mắc là liệu bệnh viêm xoang có lây nhiễm không? và thường lây nhiễm qua đâu? Muốn bệnh thì nên biết điều này các bạn nhé!
Cách phòng ngừa viêm xoang
Bệnh viêm xoang là bệnh thường do vi khuẩn hoặc dị ứng gây nên, nếu như do vi khuẩn thì vẫn có khả năng làm lây nhiễm sang người khác. Thông thường nhiều bệnh do vi khuẩn, lại liên quan tới đường hô hấp thì việc lây nhiễm được tính tới rất cao. Tuy nhiên việc lây nhiễm của bệnh viêm xoang không đáng lo ngại nhiều, vì còn phụ thuộc vào mức độ tiếp xúc và sức khỏe của người đối diện tốt thì cơ thể sẽ tự kháng lại các tác nhân gây bệnh là vi khuẩn. Tuy vậy nhưng phong tránh luôn là một điều tốt rất mà các chuyên gia có chuyên môn khuyên bạn nên làm.
Bạn có thể thực hiện một số biện pháp phòng bệnh viêm xoang đơn giản như: không dùng chung khăn mặt, hay khăn tay, chậu nước với người bệnh viêm xoang, bởi khăn mặt, khăn tay, chậu... là những vật dụng thường dùng của người bệnh và đó là nơi chứa nhiều vi khuẩn gây viêm xoang nhất.
Khi ra đường về nên đeo khẩu trang y tế để giảm nguy cơ mầm bệnh có sẵn trong môi trường gây bệnh cho bạn. Mọi người cần phòng chống bệnh bằng cách ăn uống, nghỉ ngơi, làm việc, vận động hợp lý; tránh những nơi môi trường bị ô nhiễm; đặc biệt, cần tránh hết sức việc dùng chung khăn mặt, khăn tay, chậu để hạn chế và dự phòng điều này.
MÔI TRƯỜNG Ô NHIỄM, NGUYÊN NHÂN CỦA VIÊM XOANG
Trong những năm gần đây, cùng với tiến độ đô thị hóa và mức độ đậm đặc của khói bụi từ những khu công nghiệp, từ lưu lượng xe… đâu đâu cũng thấy bụi là nguyên nhân khiến bệnh nhân đến khám tại chuyên khoa Tai mũi họng vì bệnh viêm xoang ngày một đông hơn.
Nguyên nhân hàng đầu là ô nhiễm môi trường.
Trong số những nguyên nhân bên ngoài dẫn đến bệnh viêm xoang, phổ biến nhất là không khí ô nhiễm tại các đô thị lớn, các khu công nghiệp nhiều nhà máy… Môi trường không trong lành làm vùng xoang mũi dễ bị dị ứng, hoặc bội nhiễm. Tiếp đến là do tiếp xúc, chẳng hạn như khi bơi lội tại những hồ bơi có chất lượng nước không đảm bảo, những người có bệnh lý tiềm ẩn về vách ngăn hoặc có cơ địa dị ứng thì khi tiếp xúc với nước bẩn thường xuyên cũng sẽ gây nên viêm xoang.
Bội nhiễm từ những đợt cảm cúm cũng là một nguyên nhân bên ngoài khác. Khi bị cảm cúm, gây chảy mũi, kết hợp với không khí bẩn, khói bụi và vi trùng, từ viêm mũi sẽ chuyển đến viêm xoang theo đường tự nhiên vì xét về giải phẫu học, mũi và xoang thông nhau bằng những lỗ thông.
Một số nguyên nhân bên trong thường gặp là viêm xoang do sâu răng; viêm xoang do sau chấn thương, máu tụ trong xoang; ở trẻ em có thể do bị viêm amydales gây nhiễm trùng… Ngoài ra còn có những nguyên nhân tự nhiên như người có cơ địa bệnh lý về polip, niêm mạc thoái hóa tạo thành khối polip (khối u lành tính) trong mũi, trong xoang, dẫn đến viêm xoang do polip.
Về thời gian, viêm xoang chia làm hai loại: cấp tính và mạn tính. Viêm xoang cấp tính thường ban đầu do siêu vi, sau đó bị bội nhiễm, nếu điều trị đúng cách có thể khỏi hẳn sau 1-2 tuần. Viêm xoang mạn tính phức tạp hơn vì thường tái phát, khó điều trị dứt điểm. Nguyên nhân thường trên nền dị ứng, do ô nhiễm môi trường, khí hậu có nhiệt độ thay đổi. Một trường hợp rất hay gặp là bệnh nhân làm việc trong phòng máy lạnh, mũi phải điều tiết với không khí lạnh, khi bước ra ngoài, trời nóng, mũi lại phải điều tiết, khiến cho tình trạng dị ứng không thuyên giảm.
Triệu chứng và điều trị
Để phân biệt giữa sổ mũi, nghẹt mũi khi bị cảm cúm thông thường với tình trạng mũi do viêm xoang, chúng ta nhận thấy một số yếu tố sau: nếu chỉ bị cảm cúm, bệnh nhân sổ mũi nhiều nhưng nước mũi thường trong còn viêm xoang, bệnh nhân có nước mũi đặc, kèm triệu chứng nhức đầu, sổ mũi, nhức một hoặc hai bên xoang, xoang hàm và xoang sàng dễ bị nhức nhất, còn xoang trán và xoang bướm thường sẽ nhức khi bệnh kéo dài, cảm thấy nặng ở mũi, đôi khi nghe khó…
Cả viêm xoang cấp tính lẫn mạn tính đều có thể nhẹ hoặc trở nặng, tùy theo diễn biến của bệnh. Trong trường hợp nhẹ, chỉ cần uống thuốc kháng viêm, kháng dị ứng, kèm theo dùng thuốc xịt mũi để làm loãng chất nhầy, làm sạch mũi, giúp mũi thông thoáng. Nếu bị nặng, các triệu chứng diễn ra thường xuyên… cần đến khám chuyên khoa Tai mũi họng để được súc rửa xoang, hoặc nếu cần sẽ phẫu thuật nội soi để lấy mủ ra khi điều trị không hiệu quả.
Điều trị không đúng phương pháp và kịp thời bệnh viêm xoang có thể đưa đến những biến chứng rất nghiêm trọng như viêm màng não, viêm nhiễm mô quanh vùng mặt, viêm tắc tĩnh mạch xoang hang, có thể làm mù mắt…
BS CKII Trần Giám
BỆNH VIÊM XOANG , TRIỆU CHỨNG VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ
Tôi thường bị viêm xoang, viêm mũi dị ứng, sổ mũi nên tự thu thập các bài báo để đọc và chữa trị. Nhận thấy đây là những căn bệnh rất phổ biến trong môi trường sinh hoạt hiện nay ở Việt Nam nên tôi mạnh dạn tập hợp lại những bài báo thu thập theo chủ để. Do chưa có thời gian, điều kiện và kiến thức chuyên môn để chỉnh lý phù hợp, kính mong các tác giả cho phép trích dẫn và mọi người cùng tham khảo và góp ý . (Hoàng Kim).
Nguyên nhân gây bệnh viêm xoang
Cách chữa trị bệnh viêm xoang
Theo BS Đông y Nguyễn Quốc Thành, những người có thói quen xì mũi cần phải chú ý vì có thể khiến tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn. Không nên bịt cả hai bên lỗ mũi xì cùng lúc, vì sẽ làm tăng áp suất ở tai trong, đồng thời chất ứ đọng cùng đi ngược vào xoang hay xuống họng, gây viêm phế quản. Khi xì mũi, nên sử dụng khăn hoặc giấy vệ sinh che ở trước lỗ mũi nhằm ngăn các chất xì tung toé, làm bệnh lan ra.
2. Cây cỏ chữa viêm xoang
5. Rữa mũi bằng nước muối (xem bài dưới)
6. Theo tài liệu hướng dẫn chữa trị viêm xoang của bác sĩ (đọc bài dưới đây)
Theo Phương Thuận (HK có biên tập và bổ sung thêm)
CHỮA BỆNH VIÊM XOANG BẰNG Y HỌC CỔ TRUYỀN
Bốn triệu chứng chính của bệnh viêm xoang
Viêm xoang gây đau nhức, chảy dịch, nghẹt mũi, điếc mũi. Viêm xoang nhẹ khó phát hiện: chỉ có một triệu chứng đơn độc mà thôi. Viêm xoang năng dễ phát hiện: có ít nhất 3 triệu chứng trên.(Cần phân biệt viêm xoang với với bệnh viêm mũi dị ứng. Bệnh viêm mũi dị ứng thường gây ra các triệu chứng: Ngứa mũi, hắt hơi liên tục thành tràng dài vào buổi sáng hoặc khoảng 10h tối, thường có chảy dịch mũi trong suốt, không màu và nghẹt mũi ; viêm xoang hàm do răng.chỉ xoang hàm một bên viêm nặng mà thôi do vi khuẩn từ sâu răng đưa vào xoang. Mủ chảy vào mũi, rất hôi).
1. Đau nhức:
vùng bị nhức tùy theo xoang bị viêm:
a. Xoang hàm: nhức vùng má.
b. Xoang trán: nhức giữa 2 lông mày. Có giờ nhất định, thường là 10 giờ sáng.
c. Xoang sàng trước: nhức giữa 2 mắt.
d. Xoang sàng sau, xoang bướm: nhức trong sâu, nhức vùng gáy.
2. Chảy dịch
Viêm xoang thường gây ra hiện tượng chảy dịch, tùy thuộc vào vị trí xoang bị viêm mà dịch nhầy có thể chảy ra phía mũi hoặc xuống họng. Viêm các xoang trước thì dịch chảy ra mũi trước. Viêm các xoang sau thì dịch chảy vào họng. Triệu chứng chảy dịch làm cho người bệnh có cảm giác luôn phải khụt khịt mũi hoặc cảm giác lờ đờ ở cổ họng luôn muốn khạc nhổ. Tùy theo mức độ bệnh nặng hay nhẹ, bệnh mới bị hay bị lâu năm, dịch nhầy sẽ có màu trắng đục, màu vàng nhạt hoặc màu xanh, có mùi hôi, khẳn.
3. Nghẹt mũi
Mũi có thể nghẹt 1 bên, có thể nghẹt cả 2 bên.
4. Điếc mũi
Viêm xoang nặng, phù nề nhiều ngửi không biết mùi do mùi không len lỏi lên đến thần kinh khứu giác.
a. Xoang hàm: nhức vùng má.
b. Xoang trán: nhức giữa 2 lông mày. Có giờ nhất định, thường là 10 giờ sáng.
c. Xoang sàng trước: nhức giữa 2 mắt.
d. Xoang sàng sau, xoang bướm: nhức trong sâu, nhức vùng gáy.
2. Chảy dịch
Viêm xoang thường gây ra hiện tượng chảy dịch, tùy thuộc vào vị trí xoang bị viêm mà dịch nhầy có thể chảy ra phía mũi hoặc xuống họng. Viêm các xoang trước thì dịch chảy ra mũi trước. Viêm các xoang sau thì dịch chảy vào họng. Triệu chứng chảy dịch làm cho người bệnh có cảm giác luôn phải khụt khịt mũi hoặc cảm giác lờ đờ ở cổ họng luôn muốn khạc nhổ. Tùy theo mức độ bệnh nặng hay nhẹ, bệnh mới bị hay bị lâu năm, dịch nhầy sẽ có màu trắng đục, màu vàng nhạt hoặc màu xanh, có mùi hôi, khẳn.
3. Nghẹt mũi
Mũi có thể nghẹt 1 bên, có thể nghẹt cả 2 bên.
4. Điếc mũi
Viêm xoang nặng, phù nề nhiều ngửi không biết mùi do mùi không len lỏi lên đến thần kinh khứu giác.
Theo BS Phi Thái Hà, Khoa Tai - Mũi- Họng, Bệnh viện Y học cổ truyền Trung ương, viêm xoang do nhiều nguyên nhân, chủ yếu do ảnh hưởng của khí hậu, môi trường, điều kiện sống, sinh hoạt, sự mẫn cảm của cơ thể... Bệnh rất hay tái phát mỗi khi thời tiết chuyển mùa. Đặc trưng của viêm xoang là luôn đi kèm viêm mũi hoặc nếu đã viêm xoang rồi thì chắc chắn mũi sẽ viêm hoặc viêm mũi giai đoạn đầu và sau đó là viêm mũi xoang. Nếu không điều trị kịp thời và đúng hướng, bệnh khó dứt và dai dẳng, để lại nhiều biến chứng, thậm chí có thể gây viêm não, suy thận, viêm võng mạc dẫn tới mù mắt thậm chí tử vong.
Theo BS Đông y Nguyễn Quốc Thành (Phòng Đông y Thiên Bảo, 49B Đại La, Hai Bà Trưng, Hà Nội) cho biết, viêm xoang trong Đông y gọi là "vị uyên". Biểu hiện thường gặp khi bị viêm xoang là đau đầu, sốt (25% bệnh nhân sốt bởi viêm xoang cấp). Ở trẻ em, viêm xoang thường gây sốt cao, dịch mũi chảy ra thường đục, vàng hoặc xanh, đôi khi có cả máu và chảy với số lượng nhiều, có mùi hôi. Người bệnh thường xuyên ngạt, tắc mũi, ngứa mũi, chất tiết mũi trở nên đục, nước mũi chảy ra trước hoặc sau cổ họng, gây ngứa họng và đau họng. Ở những người lớn tuổi, viêm xoang thường phối hợp với nhiều chứng bệnh mãn tính khác khiến cơ thể suy nhược, ăn kém, thở yếu, hay mệt... Một số người hay choáng đầu khi nghiêng về phía trước. Vùng quanh mắt nhức thành cơn và theo nhịp mạch đập, ấn thấy đau phía dưới mắt. Trong thời gian này, người bệnh gặp khó khăn khi ăn uống và sinh hoạt, thường ăn không ngon, ngủ không yên giấc, ảnh hưởng đến sức khoẻ. Bệnh cũng rất dễ tái phát.
Nguyên nhân gây bệnh viêm xoang
Nguyên nhân gây ra bệnh viêm xoang thi có nhiều, nhưng phổ biến là
1- Ứ đọng chất nhầy do cản trở luồng không khí vào khiến chất dịch thoát không kịp, lỗ thông xoang tắc nghẽn làm môi trường cho vi khuẩn, nấm phát triển trong các xoang.
2- Một chất nào đó, thường là hóa chất, thức ăn biến chất, làm cho niêm mạc mũi phù nề, gây bít tắc lỗ thông xoang và nhiễm trùng.
3- Cơ thể đề kháng kém, suy giảm miễn dịch, suy yếu niêm mạc dường hô hấp, rối loạn hệ thần kinh thực vật không đủ sức chống lại vi khuẩn. Bệnh nhân viêm xoang kèm theo viêm một số bộ phận khác.
4- Tuyến nhầy của viêm mạc xoang hoạt động quá nhiều.
5- Hệ thống lông chuyển, có chức năng vận chuyển các chất nhầy trong xoang ra ngoài hoạt động kém.
6- Do viêm mũi sau nhiễm siêu vi (cúm, sởi...), bị bội nhiễm, viêm mũi dị ứng kéo dài hoặc do tình trạng vẹo vách ngăn. Có trường hợp viêm xoang là hậu quả của sâu răng, nhiễm trùng răng hàm trên.
7. Sau chấn thương có tổn thương niêm mạc xoang.
Cách phòng ngừa bệnh viêm xoang
Để phòng ngừa bệnh Viêm xoang hiệu quả, chúng ta cần lưu ý một số điểm sau:
1. - Đeo khẩu trang trước khi ra đường và làm công việc gặp nhiều bụi bặm. Giữ môi trường xung quanh luôn sạch sẽ, tránh xa khói bụi, chất thải, ăn uống đủ dinh dưỡng.
2. - Không dùng các loại tinh dầu quế, hồi làm cao để xoa cho trẻ mỗi khi tắc nghẹt mũi vì sẽ gây kích thích xung huyết da và niêm mạc đường hô hấp của trẻ.
3. - Đối với người mẫn cảm cần chú ý phòng tránh phấn hoa, nấm mốc, nước hoa, thức ăn lạ, nhiều gia vị, nhiệt độ thay đổi. Khi ngứa mũi, muốn hắt xì nhưng không được cũng tuyệt đối không nên cho tay vào ngoáy vì dễ mang vi trùng vào, khiến cho bệnh càng nghiêm trọng thêm. Nhớ chỉ xì mũi ra, không hít ngược như trẻ nhỏ thường làm. Không cố gắng xì mạnh vì sẽ đẩy chất viêm vào vòi nhĩ và tai.
4. - Khi tắm hoặc đi bơi, nếu bị nước vào tai hoặc mũi cần biết cách để cho nước ra ngoài, ví dụ nước vào tai thi có thể nghiêng đầu nhảy để nước ra ngoài sau đó lấy tăm bông lau khô. Nếu nước vào mũi thì không được xì cả 2 mũi liền, làm như vậy nước càng dễ vào trong, hãy lấy 1 tay bịt một bên lại và xì lần lượt từng bên một, nước sẽ bị xì ra ngoài mà không gây tổn thương cho mũi. Hiện nay một số bể bơi ở thành phố vệ sinh kém khi chúng ta di tắm phải cẩn thận tránh để nước vào xoang, dễ gây viêm xoang.
5. - Bệnh có thể lây lan, vì vậy không dùng chung vật dụng cá nhân với người bị viêm xoang.
6. - Khi có các triệu chứng ban đầu như hắt hơi, chảy nước mũi, tắc mũi, cần được điều trị ngay tránh trường hợp để biến thái thành bệnh viêm xoang.
Cách chữa trị bệnh viêm xoang
1. Day huyệt, xông mũi chữa xoang
Cũng theo BS Thái Hà, phương pháp day bấm huyệt rất có tác dụng trong điều trị viêm xoang. Đầu tiên nắm bàn tay lại, dùng đốt đầu tiên ngón tay cái xát mạnh hai cánh mũi cho nóng lên, mỗi lần 1- 3 phút. Sau đó day bấm huyệt nghinh hương, huyệt cốc (nằm cách hai bên cánh mũi khoảng nửa phân) từ 1- 2 phút. Dùng hai ngón trỏ vuốt xung quanh hốc mắt, mũi tắc, bấm khoảng giữa hai bên mũi, day huyệt nghinh hương từ 3- 5 phút. Hàng ngày làm 2 lần vào các buổi sáng sớm và trước khi ngủ. Ngoài ra, nên massge bằng cách chườm nước nóng tại chỗ hai bên sống mũi giữa hai lông mày. Xông mũi bằng hơi nước nóng, uống nước nhiều để làm loãng chất tiết hàng ngày cũng là cách phòng bệnh viêm xoang rất tốt.
Theo BS Đông y Nguyễn Quốc Thành, những người có thói quen xì mũi cần phải chú ý vì có thể khiến tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn. Không nên bịt cả hai bên lỗ mũi xì cùng lúc, vì sẽ làm tăng áp suất ở tai trong, đồng thời chất ứ đọng cùng đi ngược vào xoang hay xuống họng, gây viêm phế quản. Khi xì mũi, nên sử dụng khăn hoặc giấy vệ sinh che ở trước lỗ mũi nhằm ngăn các chất xì tung toé, làm bệnh lan ra.
2. Cây cỏ chữa viêm xoang
BS Thành tư vấn một số các loại cỏ chữa được bệnh xoang hiệu quả như kim ngân hoa, ké đầu ngựa, rau diếp cá... Hoặc cũng có thể mua một ít lá xông trong đó có bạc hà về nấu, xông cả người hoặc múc ra một bát lớn nước xông tỏa hơi, hít hơi nóng bốc lên, đầu phủ một khăn tắm lớn.
Hoa kim ngân là một trong số các loại cỏ chữa được bệnh viêm xoang hiệu quả.
(Ảnh minh họa)
Sử dụng hoa cứt lợn chữa viêm xoang dễ hỏng niêm mạc mũi Nhiều người dân sử dụng hoa cứt lợn để chữa viêm xoang. Người bệnh cần thận trọng vì phương pháp này không đảm bảo vệ sinh, dễ gây hỏng niêm mạc mũi khi xông trực tiếp vào mũi. Đã có nhiều người đến viện bị viêm nặng vì sử dụng hoa cứt lợn, nên điều trị bệnh rất khó khỏi. Bệnh viêm xoang có thể lây lan, vì vậy người bình thường không nên dùng chung vật dụng cá nhân với người bị viêm xoang.
BS Phi Thái Hà, Khoa Tai-Mũi- Họng,
Bệnh viện Y học cổ truyền Trung ương
Người bị bệnh tim mạch, hen suyễn không nên tắm nước lạnh chữa viêm xoang Chữa viêm xoang bằng phương pháp tắm nước lạnh cũng có tác dụng lâu dài, rất hiệu quả, được nước Nga nghiên cứu. 70% bệnh nhân tới phòng khám đã khỏi được bằng phương pháp tắm nước lạnh trong suốt mùa đông. Nhưng với người bị bệnh tim mạch, hen suyễn thì không nên dùng phương pháp này vì sẽ làm co động mạch chủ gây ra cơn nhồi máu cơ tim. BS Đông y Nguyễn Quốc Thành(Phòng Đông Y Thiên Bảo, 49B Đại La, Hai Bà Trưng, Hà Nội) |
3. Đeo khẩu trang khi ra đường bụi bậm
Để phòng ngừa bệnh xoang, BS Phi Thái Hà khuyến cáo mọi người nên đeo khẩu trang trước khi ra đường và làm công việc gặp nhiều bụi bặm. Phải giữ môi trường xung quanh luôn sạch sẽ, tránh tiếp xúc bụi khói, chất thải. Người bị viêm xoang mãn tính cũng không nên nuôi súc vật trong nhà. Đối với người mẫn cảm cần chú ý phòng tránh phấn hoa, nấm mốc, nước hoa, thức ăn lạ, nhiều gia vị, nhiệt độ thay đổi. Khi ngứa mũi, muốn hắt xì không nên cho tay vào ngoáy vì dễ mang vi trùng vào, khiến cho bệnh càng nghiêm trọng thêm. Nhớ chỉ xì mũi ra, không hít ngược như trẻ nhỏ thường làm. Không cố gắng xì mạnh vì sẽ đẩy chất viêm vào vòi nhĩ và tai. Rửa mũi 2 lần mỗi ngày bằng nước muối sinh lý.
4. Tập thể dục , uống trà thuốc trị viêm xoang
Để phòng ngừa bệnh xoang, BS Phi Thái Hà khuyến cáo mọi người nên đeo khẩu trang trước khi ra đường và làm công việc gặp nhiều bụi bặm. Phải giữ môi trường xung quanh luôn sạch sẽ, tránh tiếp xúc bụi khói, chất thải. Người bị viêm xoang mãn tính cũng không nên nuôi súc vật trong nhà. Đối với người mẫn cảm cần chú ý phòng tránh phấn hoa, nấm mốc, nước hoa, thức ăn lạ, nhiều gia vị, nhiệt độ thay đổi. Khi ngứa mũi, muốn hắt xì không nên cho tay vào ngoáy vì dễ mang vi trùng vào, khiến cho bệnh càng nghiêm trọng thêm. Nhớ chỉ xì mũi ra, không hít ngược như trẻ nhỏ thường làm. Không cố gắng xì mạnh vì sẽ đẩy chất viêm vào vòi nhĩ và tai. Rửa mũi 2 lần mỗi ngày bằng nước muối sinh lý.
4. Tập thể dục , uống trà thuốc trị viêm xoang
Hàng ngày, nên dành nửa tiếng để nâng cao thể lực bằng cách tập một môn thể thao. Uống các loại trà thuốc như trà thanh nhiệt, trà bồi bổ theo tư vấn của bác sĩ. Khi có các triệu chứng ban đầu như hắt hơi, chảy nước mũi, tắc mũi, cần đến ngay bệnh viện, không nên tự mua thuốc điều trị.
5. Rữa mũi bằng nước muối (xem bài dưới)
6. Theo tài liệu hướng dẫn chữa trị viêm xoang của bác sĩ (đọc bài dưới đây)
Theo Phương Thuận (HK có biên tập và bổ sung thêm)
RŨA MỦI BẰNG NƯỚC MUỐI
Nasal Irrigation (tạm dịch là “sự rửa mũi") là cách vệ sinh cá nhân hằng ngày theo phương pháp Yoga , dùng dòng chảy của nước muối để rửa sạch những bụi bẩn , chất nhầy và giúp thông mũi .
Tác dụng:
- Làm sạch chất nhầy và giảm nghẹt mũi.
- Giúp lọai bỏ các chất gây dị ứng, chất ô nhiễm trong môi truờng xung quanh
- Điều trị viêm xoang mãn tính, viêm mũi dị ứng
- Ngăn ngừa các chứng bệnh cảm, ho, sổ mũi, nhức đầu thông thường
- Làm khô thoáng mũi, giúp cho sự hô hấp dễ dàng
Khi đi đường bụi bẩn về các bạn cũng nên rửa theo cách này cho kết quả rất tốt, giữ vệ sinh và sức khỏe.
Đối với những bệnh nhân viêm xoang , đây là cách chữa trị hiệu quả, không đau và không đắt tiền , giúp ta có thể tự chăm sóc sức khỏe của mình hơn là lúc nào cũng cần bác sĩ bên cạnh.
Để thực hiện, bạn cần vài dụng cụ đơn giản như sau:
- 1 cái quả bóp để bơm nước .
- ¼ muỗng muối ( lọai muỗng nhỏ , muỗng uống trà)
- 2 cốc nước ấm , khỏang 37 độ C. (bằng nhiệt độ cơ thể)
- 1 chậu nhỏ
nhỏ
CHÚ Ý : Không nên dùng Muối Biển và Muối I-ốt bởi vì thành phần khóang chất có trong đó và một số chất phụ đuợc tìm thấy vô cùng nguy hiểm cho Màng nhầy trong Mũi.
Đầu tiên, rửa sạch tay của mình với nước và xà phòng. Sau đó trộn ¼ muỗng muối với 2 cốc nước ấm vào 1 chậu nhỏ.
Nén hết không khí trong quả bóp, và rút nước muối vào
Xoay quả bóp thẳng đứng , bóp nhẹ để không khí còn trong đó thóat ra, và xoay ngược lại lần nữa vào cốc nước muối để rút nước vào đầy quả bóp.
Thực hiện: cho vòi của quả bóp vào mũi ( Tránh không nên để quá sâu). Nín thở một chút .Bơm từ từ cho dung dịch nước muối nhẹ nhàng rửa sạch mũi của bạn.
Khi bạn bơm vào từ 1 bên mũi, nước muối có thể ra ngòai bằng lỗ mũi bên kia và từ miệng.
Nhớ rửa cả 2 bên mũi nhé .
Rửa trước khi đi ngủ sẽ giúp giấc ngủ ngon, thông mũi và khỏe mạnh. Nếu bị nặng, dịch ra nhiều khi ngủ thì có thể rửa thêm lần nữa vào buổi sáng.
Mách : Nếu không có quả bơm, thì có thể dùng 1 chai nước suối nhỏ, khoét 1 lỗ trên nắp chai vừa đủ chổ cho 1 cái ống hút. Chế nước muối ấm vào là ta có thể sử dụng được. Hiệu quả tương tự
Tác dụng:
- Làm sạch chất nhầy và giảm nghẹt mũi.
- Giúp lọai bỏ các chất gây dị ứng, chất ô nhiễm trong môi truờng xung quanh
- Điều trị viêm xoang mãn tính, viêm mũi dị ứng
- Ngăn ngừa các chứng bệnh cảm, ho, sổ mũi, nhức đầu thông thường
- Làm khô thoáng mũi, giúp cho sự hô hấp dễ dàng
Khi đi đường bụi bẩn về các bạn cũng nên rửa theo cách này cho kết quả rất tốt, giữ vệ sinh và sức khỏe.
Đối với những bệnh nhân viêm xoang , đây là cách chữa trị hiệu quả, không đau và không đắt tiền , giúp ta có thể tự chăm sóc sức khỏe của mình hơn là lúc nào cũng cần bác sĩ bên cạnh.
Để thực hiện, bạn cần vài dụng cụ đơn giản như sau:
- 1 cái quả bóp để bơm nước .
- ¼ muỗng muối ( lọai muỗng nhỏ , muỗng uống trà)
- 2 cốc nước ấm , khỏang 37 độ C. (bằng nhiệt độ cơ thể)
- 1 chậu nhỏ
nhỏ
CHÚ Ý : Không nên dùng Muối Biển và Muối I-ốt bởi vì thành phần khóang chất có trong đó và một số chất phụ đuợc tìm thấy vô cùng nguy hiểm cho Màng nhầy trong Mũi.
Đầu tiên, rửa sạch tay của mình với nước và xà phòng. Sau đó trộn ¼ muỗng muối với 2 cốc nước ấm vào 1 chậu nhỏ.
Nén hết không khí trong quả bóp, và rút nước muối vào
Xoay quả bóp thẳng đứng , bóp nhẹ để không khí còn trong đó thóat ra, và xoay ngược lại lần nữa vào cốc nước muối để rút nước vào đầy quả bóp.
Thực hiện: cho vòi của quả bóp vào mũi ( Tránh không nên để quá sâu). Nín thở một chút .Bơm từ từ cho dung dịch nước muối nhẹ nhàng rửa sạch mũi của bạn.
Khi bạn bơm vào từ 1 bên mũi, nước muối có thể ra ngòai bằng lỗ mũi bên kia và từ miệng.
Nhớ rửa cả 2 bên mũi nhé .
Rửa trước khi đi ngủ sẽ giúp giấc ngủ ngon, thông mũi và khỏe mạnh. Nếu bị nặng, dịch ra nhiều khi ngủ thì có thể rửa thêm lần nữa vào buổi sáng.
Mách : Nếu không có quả bơm, thì có thể dùng 1 chai nước suối nhỏ, khoét 1 lỗ trên nắp chai vừa đủ chổ cho 1 cái ống hút. Chế nước muối ấm vào là ta có thể sử dụng được. Hiệu quả tương tự
VIÊM XOANG CẤP TÍNH VÀ MẠN TÍNH
August 26th, 2010 hien
Viêm xoang là bệnh rất phổ biến ở Việt Nam, phân loại viêm xoang cấp tính và viêm xoang mạn tính đối với thầy thuốc thực chất là phân biệt cách xử trí viêm xoang cấp tính thường điều trị nội khoa, còn viêm xoang mạn tính nhiều trường hợp cần điều trị ngoại khoa.
Viêm xoang cấp tính theo thứ tự thường gặp là viêm xoang hàm, xoang sàng, xoang trán, xoang bướm đôi khi xảy ra viieem nhiều xoang cùng một lúc.
Nguyên nhân phổ biến nhất là viêm mũi, do cảm, cúm, đôi khi do viêm họng. Viêm xoang do răng đối với xoang hàm chiếm khoảng 10%, do apxe quanh cuống răng, apxe quanh dây chằng ổ răng… ngoài ra có thể do tắm do chấn thương, do áp lực thay đổi đột ngột khi đi máy bay, do dị vật ở mũi… các bệnh cúm, sởi, ho gà thường có biến chứng viêm xoang. Viêm phổi do phế cầu khuẩn hay kèm theo viêm xoang, trong trường hợp này khó phân biệt đâu là bệnh nguyên phát, đâu là bệnh biến chứng.
Nhân tố thuận lợi cho viêm xoang phát triển là môi trường ô nhiễm, ăn ở kém vệ sinh, vách ngăn mũi bị vẹo, dị ứng, u lànhm u độc ở mũi, tình trạng của phổi – phế quản, viêm xoang – giãn phế quản, kết hợp viêm xoang – giãn phế quản với tật tim sang phải.
Vi sinh vật gây viêm xoang cũng là những vi sinh vật gây viêm nhiễm cấp tính đường hô hấp trên.
Bệnh lí của viêm xoang cấp tính: cũng giống như bệnh lí của mọi loại viêm cấp, nghĩa là có xung huyết, phù nề tại chỗm thoát dịch và bạch cầu đa nhân. Niêm mạc xoang có nhiều khả năng trở lại bình thường nếu các dịch tiết được thoát ra ngoài. Viêm xoang có tính chất tiết dịch hoặc viêm mủ hoặc phối hợp cả 2 thể, trường hơn phù nề nhiều thì niêm mạc có thể quá phát dày thêm, phần lớn tiết dịch dựa trên cơ sở dị ứng khó phân biệt được dị ứng hay nhiễm khuẩn, nhân tố nào đống vai trò hang đầu, trường hợp nào phù nề nhiều hơn và khó thuyên giảm hơn, trong nhiều trường hợp, lỗ thông xoang bị bít tắc hoang toàn, một số trường hợp, lỗ thông này được thông khi xỉ mũi mạnh, rất ít trường hợp thông thoáng.
Các thể viêm xoang cấp tính
Viêm xoang trán cấp: ít khi đơn thuần, thường phối hợp với viêm xoang sàng trước, nếu kèm với viêm xoang hàn thì gọi là viêm xoang trước. Khởi đầu như một sổ mũi thông thường kéo dài 5-6 ngày rồi xuất hiện những cơn đau đặc biệt của viêm xoang trán. Cơn đau phía trên ổ mắt, một bên và có hai chu kì mối ngày rất đặc biệt, cơn đau tăng dần từ sáng đến quá trưa thì đạt mức tối ssa. Lức đó mũi chảu nhiều mủ, xoang vơi đi và cơn đau dịu xuống. Đến chiều lại tái diễn cơn đau đó, giữa hai đợt dẫn lưu mủ, nước mũi ít chảy, đôi khi kèm theo triệu chứng như chảy nước mắt, mắt đưa đi đưa lại cũng đau. Ấn dây thần kinh trên hố mắt ở góc trên – trong ổ mắt, gây đau nhói. Soi mũi trước thấy niêm mạc xung huyết, thấy mủ chảy từ khe mũi ra, diễn biến thuận lợi bệnh khỏi trong vòng 10 ngày.
Viêm xoang hàm cấp: Bắt đầu như sổ mũi thông thường nhưng kéo dài kéo dài rồi xuất hiện cơn đau ở vùng dưới ổ mắt,một bên, đau xuyên về phía hàm răng. Đau tăng lên khi gắng sức, khi nhai, khi nằm. Cũng như trong viêm xoang trán cấp đau có khi hai chu kì, nhưng không rõ rệt, có điểm đau rõ dưới ổ mắt, hốc mũi sung huyết, sau khi làm co niêm mạc, thẩy mũi chảy mủ, không có mùi thối, có thể lẫn máu, thường tiến triển tố trong 10 ngày.
Viêm xoang sàng cấp ở trẻ em: Vì xoang sàng đã có từ lúc mới sinh và phát triểnnhanh nên trong thời kì 2-4 tuổi có thể bị viêm. Do vị trí ở sát kề ổ mắt nên triệu chứng biểu hiện chủ yếu là ở mắt. Trẻ 2-4 tổi khi bị sổ mũi, sáng dậy thấy mí mắt trên và dưới nề đỏ sưng húp, không mở được mắt. Nhiệt độ không cao vạch mí mắt ra thấy không có tổn thương nhãn cầu. Soi mũi không phát hiện được tổn thương, triệu chứng nghèo nàn, hốc mũi sung huyết, có ít nhầy mủ trên các vòm cuốn. Sờ góc trong của mắt có thể phát hiện điểm đau, nhưng rất khó tìm lúc trẻ đang sợ hãi. Mi mắt mọng đỏ, rất đặc trưng cho viêm xoang cấp ở trẻ, cần tiến hành điều trị ngay.
Viêm xoang mạn tính: viêm xoang mạn tính là do ổ viêm xương ở thành xoang như viêm xoang do răng, mạn tính liên quan đến biến đổi không phục hồi của niêm mạc. Nguyên nhân do vi sinh vật gây bệnh, các nhân tố viêm xoang tương tự như trường hợp cấp tính. Biến đổi niêm mạc lfa bệnh lí quan trọng viêm xoang mạn tính. Niêm mạc có thể dày lên, quá sản, dị sản biến thành polit hoặc xơ hóa và teo.
Viêm xoang hàm mạn tính: Có thể đơn độc, hoàn toàn riêng biệt hoặc có kèm theo viêm xoang sàng, có khi cả xoang trán làm thành viêm đa xoang.
Trong viêm xoang do răng, chi viêm một bên, mũi chảy mủ thường xuyên và rất thối . Khám soi mũi thấy niêm mạc viêm, khe giữa có mủ, nếu không thấy mủ, khi người bệnh cúi đầu xuống giữa hai đầu gối trong một vài phút rồi lại ngẩng đầu lên, mủ sẽ chảy ra, cần khám lại lợi và vùng trâm thăm dò nhẹ nhàng, sẽ phát hiện lỗ thông tiền miệng vơi xoang.
Viêm xoang sàng mạn tính: Ít đơn độc, thường kết hợp với các xoang khác, do đó không có biểu hiện lâm sàng riêng biệt. Có những thể bệnh chỉ quá phát, phù nề chứ không viêm mủ, nhưng vẫn gây ra nhức đầu vùng trán, liên tục kiểu nặng đầu nhưng vẫn gây ra nhức đầu vùng trán liên tục kiểu nặng đầu ở vùng trên ổ mắt hoặc sau ổ mắt. Soi mũi thấy niêm mạc cuốn giữa sung huyết, cuốn bị chèn ép do vẹo vách ngăn cao.
Viêm xoang trán mạn tính: Ít gặp, nhưng nặng vì có thể gây ra biến chứng sọ não. Viêm xoang trán mạn tính gây chảy mủ một bên mũi và đau với mức độ khác nhau. Người bệnh cảm thấy nặng đầu hoặc đau tái diễn ở góc trong mắt, hoặc những cơn đau dữ dội khi có đợt hồi viêm. Soi mũi trước có thể thấy mủ ở khe giữa, vách ngăn mũi vẹo ở phần cao.
Điều trị viêm xoang mạn tính: Khi điều trị viêm xoang cấp tính cần chú ý tình tràng nhiễm khuẩn và kết quả đạt được là sự phục hồi toàn vẹn của niêm mạc lót xoang. Viêm xoang mạn tính có thể diễn biến khác, điều trị tùy thuộc niêm mạc lót bị tổn thương có hồi phục hay không. Nếu hồi phục thì được thì không loại trừ điều trị ngoại khoa, điều khó nhất là phân biệt rõ rệt hai loại phục hồi và không phục hồi. Khi các biện pháp điều trị bảo tồn không có kết quả, nên coi là tổn thương không phục hồi.
CHỮA BỆNH VIÊM XOANG BẰNG Y HỌC CỔ TRUYỀN
Lương y VÕ HÀ
Theo y học cổ truyền, viêm xoang mãn tính là một dạng hư hỏa. Do đó, điều trị viêm xoang không chỉ nhằm giải quyết việc viêm nhiễm tại chỗ mà chủ yếu là phải bổ âm để tàng dương.
Triệu chúng
Viêm xoang là tình trạng viêm nhiễm ở một hoặc nhiều khoang rỗng nằm trong khối xương mặt có liên quan chặt chẽ đến hốc mũi. Về mặt bệnh học, người ta phân biệt các xoang làm hai nhóm. Nhóm xoang trước gồm xoang trán, xoang hàm và xoang sàng trước, có các lỗ thông đổ ra khe mũi giữa. Nhóm xoang sau gồm các xoang sàng sau và xoang bướm, có lỗ thông ra khe mũi trên. Mặt trước của xoang bướm còn có hai lỗ nhỏ thông xuống vòm họng.
Bình thường, những chất xuất tiết sinh lý hoặc bệnh lý trong xoang được tháo ra ngoài thông qua lỗ thông mũi xoang. Khi ta bị cảm cúm, các xoang trở nên viêm tắc, phù nề và ngăn trở khả năng thông tháo dịch nhầy ra mũi. Điều này dẫn đến sung huyết mạch máu xoang và nhiễm trùng xoang. Do đó cảm cúm hoặc viêm mũi dị ứng kéo dài nếu không được điều trị thích hợp sẽ dễ dẫn đến viêm xoang, nhất là những trường hợp mũi có cấu tạo bất thường.
Hai dấu hiệu chủ yếu của viêm xoang là đau nhức và tăng tiết dịch mũi. Nhức đầu, căng nặng đầu từng cơn hoặc thường xuyên xảy ra ở vùng xoang bị viêm. Dịch tiết chạy xuống họng hoặc ra mũi. Dịch mũi thường đặc, vàng hoặc xanh, đôi khi có cả máu, chứ không trong và loãng như dịch mũi ở chứng cảm cúm thông thường.
Điều trị
Việc điều trị viêm xoang mãn tính phải nhằm vào hai yêu cầu: Bổ thận âm và Nạp khí về thận. Đối với những trường hợp viêm xoang cấp, hoặc khi có những triệu chứng sưng nhức khó chịu hay bội nhiễm do phong nhiệt cần giải tỏa gấp, có thể dùng thêm các biện pháp tiêu viêm, tiêu độc hoặc khu phong bài nùng. Tuy nhiên, những phương dược điều trị triệu chứng chỉ là phụ và tạm thời. Bệnh kéo dài chừng nào thì âm hư càng nặng, càng phải chú trọng đến gốc ở thận. Khi sự cân bằng âm dương đã được thiết lập, hỏa sẽ tự yên vị. Mặt khác khi chính khí đã vững, sức đề kháng vươn lên, tà khí sẽ tự lui.
Các bài thuốc
Lục vị địa hoàng
Lục vị là một cổ phương căn bản và thông dụng trong y học cổ truyền để bổ Thận âm. Gọi là lục vị vì bài thuốc gồm sáu vị. Để nạp khí về thận, Hải Thượng Lãn Ông thường dùng thêm ba vị: Mạch môn, ngũ vị; Ngưu tất. Mạch môn làm mát phế vị; Ngũ vị liễm phế, cố thận; Ngưu tất giáng khí, dẫn thuốc về thận. Ngoài ra, vì là bệnh lâu ngày nên dùng thêm cao Ban long, là loài huyết nhục hữu tình để tăng hiệu quả. Cao Ban long là một vị thuốc bổ âm mạnh được chế từ sừng hươu nai. Như vậy, một bài thuốc lục vị gia giảm để trị viêm xoang có thể bao gồm:
Thục địa 16g
cao Ban long 8g
hoài sơn 8g
mạch môn 8g
sơn thù 8g
ngũ vị 6g
đơn bì 6g
ngưu tất 8g
trạch tả 4g
bạch phục linh 4g
Lần thứ nhất, đổ ba chén nước, sắc còn một chén. Lần thứ hai, đổ hai chén nước, sắc còn nửa chén. Hòa chung hai lần nước thuốc lại, chia uống hai hoặc ba lần trong ngày. Hâm nóng trước khi uống. Có thể dùng liên tục từ 10-15 thang.
Một số người không tiện "sắc thuốc" thì có thể dùng lục vị hoàn mua sẵn ở thị trường Đông dược. Trường hợp này dùng thêm cao Ban long bằng cách cắt nhỏ nấu cháo hoặc hấp cơm để ăn.
Bổ âm tiếp dương
Ở những người lớn tuổi, viêm xoang thường phối hợp với nhiều chứng bệnh mãn tính khác khiến cơ thể suy nhược, ăn kém, thở yếu, hay mệt..., biểu hiện của cả khí huyết âm dương đều kém. Những trường hợp này nếu bổ khí không khéo có thể làm tăng khí nghịch, nếu bổ âm đơn thuần có thể làm ngưng trệ Tỳ Vị; Mà khi Tỳ Vị đã trệ thì thuốc gì cũng khó được chuyển hóa. Do đó cần sử dụng thêm các vị thuốc cam, ôn như nhân sâm, hoàng kỳ, bạch truật, can khương để tiếp dương xen kẽ với bổ âm. Với cách điều trị này, khi âm đã vượng lên một phần thì dương cũng tiến được nửa phần. Từng bước nâng lên mà vẫn bảo đảm không làm chênh lệch thái quá sự cân bằng giữa âm và dương. Bàn về cách tiếp dương trong bổ âm, Hải Thượng Lãn Ông đã ghi lại một phương thuốc rất có giá trị là "Bổ âm tiếp phương dương".
Thục địa 120g,
bố chính sâm 60g,
bạch truật 40g.
can khương 12g (sao đen tẩm đồng tiện),
bạch thược 20g (sao đen tẩm đồng tiện),
Đây là một thang đại dược, phân lượng lớn, sắc đặc chia làm nhiều lần uống trong ngày. Thục địa là vị chủ lực để bổ âm. Điểm đặc biệt của phương thang bổ âm này là gồm cả Sâm, Khương, Truật để bổ Tỳ Vị bằng cách sao đen và tẩm đồng tiện 2 vị can khương và bạch thược. Cách bào chế này vừa làm dịu sức nóng của can khương, vừa giáng hư hỏa và dẫn thuốc về thận nhằm tiếp dương khí cho Tỳ Vị đủ sức chuyển hóa thục địa, mà lại không kích động hư hỏa.
Với những đợt viêm mũi và viêm xoang cấp tính hoặc viêm mũi phát triển do phong nhiệt, có thể dùng những bài thuốc sau, thiên về khu phong tiêu độc:
Hoàng liên giải độc thang
Hoàng liên 12g, bạc hà 8g, hoàng cầm 12g, hoàng bá 12g, chi tử 4g. Đổ ba chén nước, sắc còn một chén, chia làm hai lần uống trong ngày.
Ma hoàng thương nhĩ tử thang
Ma hoàng 12g,
tân di hoa 8g,
khương hoạt 12g,
thương nhĩ tử 12g,
kinh giới 6g,
phòng phong 12g,
cam thảo 4g.
Đổ ba chén nước, sắc còn một chén, chia làm hai lần uống trong ngày.
Thanh không cao
Khương hoạt 12g,
xuyên khung 4g,
phòng phong 12g,
bạc hà 4g,
hoàng cầm 8g,
cam thảo 6g,
hoàng liên 4g.
Đổ 3 chén nước, sắc còn một chén, chia làm hai lần uống trong ngày.
Điều trị không dùng thuốc
Có không ít trường hợp viêm xoang dai dẳng nhiều năm, tái đi tái lại sau nhiều lần điều trị khiến người bệnh nghĩ mình sẽ phải sống chung với bệnh suốt đời. Sau đó, vì những lý do khác nhau (chẳng hạn để điều trị một bệnh khác hoặc để tăng cường sức khỏe), người bệnh gia nhập một nhóm tập dưỡng sinh. Điều không ngờ là sau vài tháng, người bệnh chợt nhận ra những triệu chứng khó chịu của viêm xoang đã tự biến mất. Kết quả này không có gì lạ nếu ta hiểu rằng, tất cả những phương pháp dưỡng sinh, ngoài tác dụng nâng cao thể trạng, tăng cường sức đề kháng - thì hiệu ứng sớm nhất, trực tiếp nhất mà người tập đạt được là sự thư giãn, an tĩnh. Y học hiện đại cho rằng sự an tĩnh có thể điều hòa được thần kinh giao cảm, phục hồi tính tự điều chỉnh vốn có của hệ thần kinh trung ương, qua đó điều hòa nội tiết và cải thiện hoạt động của cơ quan. Điều hòa thần kinh giao cảm cũng có vai trò cân bằng hai yếu tố âm và dương trong cơ thể. Hơn nữa, theo quy luật "Thần tĩnh tất âm sinh", sự thư giãn và nhập tĩnh có tác dụng sinh âm và bổ âm. Ngoài ra, hầu hết các bài tập dưỡng sinh từ tư thế, động tác đến ý thức như thượng hư hạ thực, hư kỳ tâm thực kỳ phúc… giúp cứng chắc phần hạ bộ, buông lỏng phần vai, mang trung tâm lực của cơ thể dồn xuống hạ tiêu đều nhằm làm cho khí trầm Đan điền, chính là yêu cầu dẫn hỏa quy nguyên hoặc nạp khí về Thận để trừ hư Hỏa trong việc điều trị viêm xoang. Do đó, việc kiên trì tập luyện đúng phương pháp các bài tập dưỡng sinh, thái cực quyền, khí công, ngồithiền… cũng là những cách điều trị hiệu quả đối với bệnh viêm xoang mãn tính.
ĐIỀU TRỊ VIÊM XOANG HIỆN NAY
BS. Trần Thiện Tư - Trung tâm Đào tạo
và Bồi dưỡng Cán bộ Y tế TP.HCM
và Bồi dưỡng Cán bộ Y tế TP.HCM
I. Sơ lược các hiểu biết mới về bệnh viêm xoang
Những hiểu biết mới trong những năm gần đây về sinh lý xoang và với sự áp dụng các kỹ thuật hiện đại trong chẩn đoán (Nội soi mũi xoang, X quang chụp cắt lớp điện toán, cộng hưởng từ ...) đã làm cho việc điều trị viêm xoang ngày càng nhẹ nhàng và chính xác hơn.
Trong bài này, chúng ta thử đề cập đến điều trị nội khoa một số bệnh viêm xoang thông thường như viêm xoang cấp, viêm xoang mạn tính, viêm xoang do nấm và một số phương pháp điều trị ngoại khoa mới.
2. Điều trị nội khoa viêm xoang cấp
Mục đích điều trị viêm xoang cấp là giải quyết nhiễm trùng, làm các triệu chứng bệnh nhẹ hơn và lành bệnh nhanh hơn, tránh các biến chứng. Đa số các bệnh nhân bị viêm xoang cấp thường được điều trị tại các Bác sĩ đa khoa, chỉ có những trường hợp bệnh nặng mới cần Bác sĩ chuyên khoa, thực hiện thêm một số thủ thuật chuyên môn như làm khí dung mũi, rửa xoang theo phương pháp di chuyển (proetz), chọc rửa xoang...
Giải quyết dẫn lưu xoang được tốt trở lại và điều trị đúng tác nhân gây bệnh là mục đích điều trị viêm xoang cấp.
Dẫn lưu trong viêm xoang cấp có thể bằng phương pháp nội khoa hay ngoại khoa.
- Dẫn lưu nội khoa là dùng các thuốc co mạch tại chỗ ở mũi hay thuốc uống. Các thuốc co mạch uống gọi chung là anpha-adenergic vasoconstrictor gồm có pseudophedrine, phenyl propanolamine (hiện bị cấm dùng ở Hoa Kỳ), phenylephrine. Các thuốc này có thể được dùng từ 10 đến 14 ngày, giúp sự hồi phục hoạt động lông chuyển và dẫn lưu ở mũi xoang. Vì các loại thuốc co mạch có thể gây cao huyết áp, tim đập nhanh, nên không dùng ở những bệnh nhân bị bệnh về tim mạch. Thuốc cũng không được dùng ở các lực sĩ khi thi đấu theo qui định. Các loại thuốc co mạch tại chỗ (phenyephrine hydrochloride, oxymethazoline) giúp dẫn lưu tốt, nhưng chỉ nên dùng tối đa 3 ngày vì có thể gây nghẹt mũi bù trừ, dãn mạch và bệnh viêm mũi do thuốc nếu dùng lâu dài.
- Thuốc làm loãng chất nhày trên lý thuyết giúp làm loãng chất nhày và dẫn lưu dễ hơn, nhưng thực tế không cho kết quả nhiều khi điều trị viêm xoang cấp. Cũng vậy, các thuốc corticoides dùng tại chỗ ở mũi cũng ít tác dụng.
- Thuốc kháng histamine có thể làm giảm phù nề nơi lỗ thông từ xoang ra mũi ở người bị viêm cấp do dị ứng, tuy nhiên, nó góp phần làm tăng sự bài tiết và làm đặc chất nhày nên cũng ít được dùng.
Bệnh nhân bị viêm xoang cấp do nằm bệnh viện đặt ống mũi khí quản hay mũi dạ dày cần được rút ống để giúp sự dẫn lưu dễ hơn.
- Chọc rửa xoang hàm nhằm xét nghiệm vi trùng gây bệnh, giúp làm sạch bệnh tích và dẫn lưu, được thực hiện khi điều trị nội khoa kéo dài chưa đạt kết quả, hoặc bệnh nhân bị suy giảm miễn dịch, viêm xoang cấp nặng.
Phẫu thuật dẫn lưu xoang qua nội soi chỉ nên thực hiện khi bị viêm cấp nhiều xoang hoặc bị biến chứng do viêm xoang (như áp xe quanh hốc mắt, cần mổ giảm dẫn lưu mủ và làm giảm áp lực hốc mắt).
- Điều trị kháng sinh toàn thân:
Khoảng 1-5% viêm nhiễm đường hô hấp trên gây biến chứng viêm xoang mủ cấp. Do đó có một số tác giả đề nghị chỉ cần điều trị nội khoa theo chứng mà thôi.
Khi bị viêm xoang cấp do nhiểm trùng, cần phải điều trị tùy theo loại vi trùng gây bệnh. Các loại vi trùng thường gặp là:
- S.pneumonia (4-48% kháng beta-lactamase, 9% kháng macrolides, sulfa, tetracycline, chloramphenicol).
- H.influenzae (40% kháng beta-lactamase).
- M. catarralis (90% kháng beta-lactamase).
Điều trị kháng sinh đầu tiên (tạm gọi là theo phương án 1) cần chú ý đến tác nhân gây bệnh và sự đề kháng thuốc của các tác nhân đó. Thuốc được dùng trước nhất là Amoxicilline hoặc Macrolides (trong trường hợp bệnh nhân bị dị ứng với Amoxicilline). Thời gian dùng là từ 10 đến 14 ngày. Hầu hết các trung tâm điều trị viêm xoang ở Hoa Kỳ và trên thế giới đều dùng thuốc này vì giá rẻ, dễ dùng và ít độc.
Bệnh nhân ở cộng đồng có tỷ lệ vi trùng kháng thuốc cao, không đáp ứng với điều trị trên sau 48 đến 72 giờ hoặc những người các triệu chứng bệnh không giảm sau 10 đến 14 ngày điều trị có thể chuyển sang điều trị kháng sinh theo phương án 2. Các kháng sinh thường dùng cho phương án này là Amoxicillne clavulanate, cephalosporin thế hệ thứ 2, các Macrolides ( azithromycine, clarythromycin), fluoroquinolones (ciprofloxacin, levofloxacin) và clindamycin.
Bệnh nhân bị viêm xoang do răng (chảy mũi mủ thối) thường do vi trùng yếm khí, cần dùng clindamycin hay amoxicilline kết hợp với metronidazole.
Bệnh nhân viêm xoang cấp nặng do nhiễm trùng bệnh viện thường dùng kháng sinh điều trị vi trùng Gram âm dùng theo đường tĩnh mạch. Kháng sinh nhóm Aminoglucoside thích hợp nhất vì vào xoang dễ và điều trị vi trùng Gram âm tốt.
Viêm xoang cấp gây biến chứng nên dùng kháng sinh nhóm cephalosporine thế hệ thứ 3 theo đường tĩnh mạch kết hợp với Vancomycine vì các kháng sinh này vào não dễ.
3. Điều trị nội khoa viêm xoang mạn
Điều trị nội khoa viêm xoang mạn theo nguyên tắc cố gắng tìm được nguyên nhân gây bệnh và điều trị nguyên nhân này.
- Thuốc điều trị gồm: kháng sinh, thuốc loãng chất nhày, rửa mũi, corticosteroides và thuốc chống dị ứng tùy vào bệnh cảnh lâm sàng và các biểu hiện phối hợp.
- Điều trị các nguyên nhân như dị ứng, rối loạn vận mạch, sự suy kém miễn dịch và rối loạn chức năng của hệ thống lông chuyển.
- Tái lập sự thông khí mũi xoang và điều chỉnh niêm mạc để phục hồi lại hoạt động hệ lông chuyển ở mũi. Ít khi có tổn thương niêm mạc không hồi phục ở mũi xoang, do đó trong điều trị cố gắng bảo tồn niêm mạc.
Điều trị nội khoa rất thích hợp trong trường hợp tắt nghẽn dẫn lưu do bất thường về sinh lý. Các trường hợp bệnh viêm xoang mạn do bất thường về giải phẩu cần phẫu thuật.
- Về dinh dưỡng, thức ăn có nhiều tỏi (chứa chất n-allyl thiosulfinate) có tác dụng làm giảm nghẹt mũi, cũng có tác dụng điều trị đáng kể.
- Điều trị kháng sinh: thường dùng kháng sinh uống. Các tiêu chuẩn chọn kháng sinh căn cứ trên:
1/ Chọc xoang hàm lấy mủ thử vi trùng và làm kháng sinh đồ.
2/ Sự hiểu biết về vi trùng kháng thuốc trong cộng đồng.
3/ Hỏi bệnh sử về dị ứng với các kháng sinh, đặc biệt là dị ứng với sulfamide hay cephalosporins.
4/ Các phản ứng phụ có hại do thuốc.
5/ Giá thuốc và điều kiện kinh tế của người bệnh.
6/ Hiểu biết về công thức và liều lượng thuốc.
Hiện nay, kháng sinh hàng đầu điều trị viêm xoang mạn tính là Amoxicilline-clavulanate, cephalosporin thế hệ 2 và erythromycine-sulfasoxazole. Beta-lactamase chất trung gian tạo sự đề kháng vi trùng với các cephalosporin được sản xuất đầu tiên của thế hệ thứ hai rất cao ở nhóm vi trùng Haemophilus influenzae và Moraxella catrrhalis. Cefixime, cephalosporine thế hệ thứ 3 có thể được chọn để điều trị nhiễm trùng do hai vi trùng này, nhưng lại hiệu quả ít với vi trùng Streptococcus pneumonia. Macrolides thế hệ mới clarithromycin và azithromycin thấm vào niêm mạc rất tốt, nên dùng để dự phòng. Azithromycin có vẻ đáp ứng tốt với H.influenzae, trong khi clarithromycin tốt hơn khi điều trị S. pneumoniae kháng thuốc. Clindamycin nên dùng cho nhóm S.pneumonia kháng thuốc, thuốc này ít tác dụng với nhóm vi trùng H.influenzae.
Thuốc co mạch giúp làm giảm phù nề niêm mạc, làm sự dẫn lưu dễ hơn và duy trì sự thông khí các lỗ dẫn lưu xoang. Do đó, thuốc co mạch rất cần thiết cho điều trị viêm xoang. Thuốc co mạch gồm 2 loại: dùng tại chỗ và loại uống:
- Loại dùng tại chỗ như phenylephrine HCl 0,5% và oxymetazoline HCl 0,5% làm giảm ngay triệu chứng do làm co niêm mạc mũi bị viêm nhiễm, phù nề. Thuốc co mạch mũi không nên dùng quá 3 đến 5 ngày liên tục vì nguy cơ sinh ra bất dung nạp, viêm mũi do dùng thuốc và phản ứng ngược lại khi ngưng thuốc.
- Loại thuốc co mạch uống được dùng khi tác dụng co mạch cần kéo dài hơn 3 ngày. Thuốc co mạch uống tác dụng toàn thân như phenyl propanolamine (đã bị thu hồi ở Mỹ) hay pseudoephedrine tốt hơn. Thuốc co mạch uống là loại kháng alpha-adrenergic, làm giảm luợng máu lưu thông. Theo lý thuyết, các loại thuốc này tác dụng mạnh ở mô sâu trong phức hợp lỗ thông mũi xoang trong khi các loại thuốc co mạch tại chỗ không vào sâu đúng mức để đạt kết quả.
Chăm sóc ngoại trú
- Xông hơi nóng: nhằm mục đích làm loãng chất tiết, làm mềm vảy mũi trong khi cung cấp độ ẩm cho niêm mạc mũi bị khô. Hướng dẫn người bệnh xông mũi theo truyền thống gồm có:
· Nấu nước sôi trong nồi nhỏ.
· Cho người bệnh ngồi choàng khăn che đầu phủ luôn nồi nước.
· Cuối mặt xuống gần nồi nước và hít thở khoảng 10 phút.
- Rửa mũi: Một trong những phương pháp hiệu quả nhất để giảm phù nề ở mũi là thường xuyên làm vệ sinh mũi bằng dung dịch nước muối ưu trương được trung hòa. Dung dịch này được dùng cho hàng ngàn bệnh nhân khắp thế giới, đã chứng tỏ an toàn và hiệu quả. Nên rửa mũi ít nhất hai lần mỗi ngày.
- Thuốc corticosteroids: Chưa có một nghiên cứu nào cho thấy hiệu quả chất cortisone dùng tại chỗ hay toàn thân trong điều trị viêm xoang mạn. Thuốc steroid được dùng ở mũi một cách rộng rãi cùng lúc với điều trị kháng sinh và dùng lâu dài khi bệnh nhân đã hết đợt dùng kháng sinh. Steroid dùng toàn thân được dành riêng trong trường hợp người viêm xoang mạn bị cystic fibrosis và polyp mũi.
4. Điều trị viêm xoang do nấm
Điều trị nội khoa tùy thuộc loại nấm và sự xâm lấn của nấm vào xoang. Điều trị chủ yếu của viêm xoang do nấm là phẫu thuật. Tùy theo mức độ xâm nhập của nấm vào xoang, ta có nhiều cách điều trị khác nhau:
- Allergic fungal sinusitis (viêm nấm xoang do dị ứng): thường cần phẫu thuật. Các điều trị hỗ trợ là steroid uống (prednisone 0,5mg/kg, giảm liều dần trong 3 tháng, steroid dùng tại chỗ ở mũi sau phẫu thuật, rửa mũi bằng nước muối, điều trị miễn dịch...). Không cần dùng thuốc chống nấm khi vi nấm không xâm lấn vào xoang.
- Sinus mycetoma (vi nấm vào xoang): cần phẫu thuật, khi lấy hết mô nấm, không cần điều trị gì thêm, không cần thuốc chống nấm.
- Chronic invasive fungal sinusitis (viêm nấm xâm lấn vào xoang mạn tính): phẫu thuật kết hợp dùng thuốc Amphotericin B (2g/ngày) hoặc thay thế bằng ketoconazone hay itraconazole khi bệnh được ổn định.
- Acute invasive fungal sinusitis (viêm nấm xâm lấn vào xoang cấp tính): Điều trị cấp cứu ngay sau khi phẫu thuật cắt lọc với liều cao amphotericine B (1-1,5 mg/kg/ngày). Khi giai đoạn cấp tính qua khỏi có thể dùng itraconazole (400mg/ngày) thay thế amphotericine B. Cần điều trị thêm suy giảm miễn dịch tiềm ẩn nếu có.
- Chronic granulomatous fungal sinusitis: Điều trị phẫu thuật theo sau điều trị nấm, ít khi bị tái phát.
Điều trị phẩu thuật: nhằm làm sạch mô nấm và dẫn lưu. Có thể mổ qua nội soi hoặc qua đường ngoài.
5. Điều trị phẩu thuật nội soi viêm xoang hiện nay
A. Sơ lược lịch sử
- Phẫu thuật nội soi chẩn đoán được bắt đầu từ đầu thế kỷ 20.
· Năm 1903 Hirshmann đã dùng cystoscope không nguồn sáng để soi mũi.
· Năm 1960 Karl Storz- Hopkins đã nội soi mũi với ánh sáng lạnh.
- Các nhà phẫu thuật nội soi mũi xoang gồm: Draf (1978,1982), Messerklinger 1980 và Stamberger 1985, Wigand (1981) sau đó Dixion, Friedrich, Kennedy…
B. Chỉ định điều trị bằng phẩu thuật nội soi mũi xoang gồm có:
- Bệnh lý nhiễm trùng:
· Vi trùng
· Vi nấm
- Bệnh viêm mũi xoang
· Polýp mũi: chỉ phẫu thuật sau khi điều trị nội khoa không kết quả.
· U nang nhày các xoang.
- Khối u mũi xoang: rất ít khi dùng.
- Chấn thương do tai nạn hay phẫu thuật gây dò dịch não tủy.
C. Điều trị viêm xoang bằng phẫu thuật
Do sự phát triển khoa học chung áp dụng cho ngành y tế, ngày nay, các phẫu thuật điều trị viêm xoang thường thực hiện qua nội soi, rất ít trường hợp cần dùng đến phẫu thuật theo đường ngoài hay vi phẩu.
Trong phẫu thuật nội soi, điều quan trọng nhất là cố gắng điều trị bảo tồn, nhằm duy trì hoạt động sinh lý bình thường cho mũi xoang. Đa số phẫu thuật là mở khe giữa dẫn lưu, mổ nội soi chức năng (FESS: functional endoscopic sinus surgery ) hay mini FESS.
Tai biến do phẫu thuật có thể gây tổn thương mắt, não hoặc các mạch máu ở mũi hay não.
6. Kết luận
Điều trị viêm xoang hiện nay có nhiều tiến bộ về nội khoa cũng như về phẫu thuật:
- Điều trị nội khoa giải quyết được phần lớn các bệnh viêm xoang do phù nề niêm mạc, trong đó việc rửa mũi thường xuyên bằng nước muối, xông hơi ấm cho mũi rất quan trong. Một số trường hợp bệnh tái phát hoặc viêm kéo dài có thể do chưa điều trị đúng nguyên nhân gây bệnh như trào ngược dịch tiêu hoá, dị ứng v.v…
- Phẩu thuật giúp giải quyết các trường hợp viêm xoang do vi nấm và các nguyên nhân gây tắt nghẽn dẫn lưu ở phức hợp mũi xoang do bất thường về giải phẫu. Phẫu thuật xoang ngày càng được thực hiện đơn giản.
Đăng ký:
Bài đăng (Atom)